معرفی کامل تمام مکمل های حجم دهنده و عضله ساز، افزایش دهنده قدرت و لاغرکننده موجود در بازار
فهرست مطالب
نکات کلیدی در مورد مکمل ها
مکمل های غذایی و قانون
مکمل های ترکیبی و ذخیره ای
مکمل های ترکیبی رایج
عوامل بهبود دهنده عملکرد
الف)عوامل مؤثر در ساخت عضلات
١. بور
۲. ال کارنیتین
٣. کروم
۴. کرایزین
۵. کراتین
6. هیدروکسی متیل بوتیرات
۷. نیتریک اکساید
۸. تریبولوس ترستریس
ب) مکمل های ورزشی و ترمیمی
1-آمینو اسیدهای با زنجیر منشعب bcaa
٢. کافئین
٣. کولین
۴. کوآنزیم کیو ۱۰
۵. کوردی سپس
۶. جینسینگ
۷. گلوتامین
۸. گوارانا
9. ال - لیزین
۱۰. پیکنوژنول
۱۱. پیرووات
۱۲. تورین
۱۳. تیروزین
۱۴. پروتئین آب پنیر
۱۵. یوهیمب
مکمل های غذایی برای کاهش وزن: سرکوب کننده های اشتها، عوامل تولید کننده گرما و ممانعت کننده های هضم
الف) سرکوب کننده های اشتها
۱. پنج - هیدروکسی تریپتوفان
۲. هودیا
سایر مکمل ها
1.کندرواییتن سولفات
٢. دهیدروا پی اندروسترون
٣. روغن ماهی
۴. جینکوبیلوبا
۵. گلوکز آمین
۶. ملا تونین
۷. کوئرستین
۸. تریپتوفان (ال)
۹. زردچوبه
ب)عوامل گرمازا (ترموژنیک)
1. عصاره نارنج و گل ختمی
۲. اسید لینولنیک ترکیبی
٣. افدرا
۴. گارسینیای کامبوجی یا اچ - سی- آ
ج)مهار کننده های هضم: پیسیلیوم، کیتوزان، گلوكومانان، صمغ گوآر، گوگول و اینولین
واقعیت های خوب، بد و زشت در مورد مکمل ها
واقعیت های خوب
١. مولتی ویتامین ها برای پیشگیری از سوء تغذیه
٢. کروم
واقعیت های بد
1- استروئیدها و محرک های استروئید
۲. پیش سازهای آندرو
٣. روغن شاهدانه
۴. افدرا (افدراسینیکا)
۵. ترکیبات سین افرین
۶. والرین
۷. گیاه کاوا
۸. گیاه سنت جان
۹. پنج - هیدروکسی تریپتوفان
۱۰. آریستولوچيا
۱۱. اونسیا یا اونسیک اسید
۱۲، سالویا
واقعیت های زشت
نوشیدنی های انرژی زا
.jpg)
نکات کلیدی در مورد مکمل ها
ستاد تغذیه هیچ پیشنهادی برای استفاده از مکمل غذایی ارائه نکرده است و در این موارد تنها باید با پزشک مشورت کرد؛
- مکمل هایی که در مراکز ورزشی به فروش می رسند، اکثر مواقع از نظر سلامت و ایمنی تأثیر بر روی بدن و مجوزهای قانونی با مشکلاتی مواجه هستند؛
- اکثر تولید کنندگان مکمل های غذایی به کارایی و ایمنی محصولات خود متعهد نیستند و بررسی وضعیت سلامت این محصولات و یا جمع آوری آنها از بازار بر عهده معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت است؛
- چنانچه از مصرف کنندگان مکمل های غذایی هستید، محصولاتی با کیفیت بالا و دارای برچسب گواهی دارویی معتبر را انتخاب کنید. این برچسب موجب اطمینان خاطر مصرف کننده از سلامت ترکیبات، فرآیند تولید و محصول نهایی می شود.
- ترکیب مکمل های غذایی گوناگون با هم، به طور بالقوه خطر عوارض جانبی نامطلوب را افزایش می دهد.
- نوشیدنی های انرژی زا تحت نظارت تولید نمی شوند و عوارض طولانی مدت ترکیبات سازنده آن ناشناخته است. شایع ترین دلایلی که موجب روی آوردن کارکنان عملیات ویژه به استفاده از مکمل ها می شوند، عبارتند از: بهبود عملکرد، افزایش حجم عضلات، بالا بردن سطح انرژی، تسریع در بازیابی بدنی، بالا بردن سطح هوشیاری، تقویت سیستم ایمنی، بهبود کارکرد مفاصل.
اطلاعات شما با موفقیت ثبت شد
بهترین منابع اطلاعاتی درباره مکمل ها، متخصصان تغذیه، مقاله نویس های ورزشی، پزشکان و داروسازان هستند. هدف این فصل مروری بر مکمل های غذایی و مسائل مربوط به آن و بیان اطلاعات پایه درباره مکمل های رایج است.
در حال حاضر، ستاد نیروهای عملیاتی ویژه ارتش آمریکا شعار استفاده از مکمل ممنوع را اجرایی کرده و افرادی که پول خود را صرف خرید این محصولات می کنند، باید بدانند که مصرف مکمل های غذایی، سلامتی و کارایی آنها را مورد هدف قرار داده است. بسیاری از آنها زیان آور و برخی، حتی خطرناک هستند. عوارض مصرف مکمل ها باید به دقت بررسی گردد و اخذ اطلاعات برای تصمیم گیری نهایی باید از منابع قابل اطمینان و معتبر باشد.
مکمل های غذایی و قانون
در جوامع غربی بیش از ۵۰ درصد جمعیت از مکمل های غذایی استفاده می کنند. فروش ویتامین ها، مواد معدنی، داروهای گیاهی، مکمل های ورزشی و مکمل های دارویی در سال ۲۰۰۶ به بیش از ۲۲ میلیارد دلار رسید. برای درک این که چرا مکمل ها مایه نگرانی هستند، باید به تاریخچه آنها رجوع کرد. در سال ۱۹۹۴ قانون آموزش مصرف و سلامت مکمل های غذایی توسط کنگره آمریکا به دلایل زیر به تصویب رسید:
- محدود کردن موانع فروش و توسعه مکمل های غذایی
- گسترش دسترسی مصرف کنندگان به مکمل ها
- بالا بردن اطلاعات مصرف کننده
تصویب این قانون، اجازه نظارت منظم در رابطه با مکمل های غذایی را به سازمان غذا و دارو اعطا کرد و طبق آن قانون، نام و مقدار ترکیبات تشکیل دهنده مکمل باید بر روی برچسب بسته بندی آن ذکر شده باشد و مسئولیت صحت این مطالب بر عهده تولید کننده است. گاهی اوقات این اطلاعات برخلاف تصور مصرف کننده اشتباه درج می شوند. بر اساس بررسیهای یک مؤسسه تحقیقاتی بر روی ۱۰۰۰ نمونه مکمل، مشخص شد که از هر چهار مورد یک مورد مشکلات کیفیتی دارد.
سازمان غذا و دارو همچنین این موضوع را کنترل می کند که چه ترکیبات جدیدی می توانند وارد بازار شوند و کدام یک از ترکیبات موجود به دلایل مضر بودن برای سلامتی باید از بازار جمع آوری گردند. با این حال قانون آموزش مصرف و سلامت مکمل های غذایی خلأهای زیاد دارد، مانند موارد ذیل:
- مسئولیت تضمین صحت اطلاعات برچسب محصولات با تولید کننده است؛
- مکمل های فروخته شده در آمریکا پیش از ۱۵ اکتبر ۱۹۹۴ ایمن فرض شده و بنابراین مورد بررسی سلامتی سازمان غذا و دارو نیستند؛
- مسئولیت اثبات و گردآوری شواهد مبنی بر سلامت محصول با تولید کننده است؛
- سازمان غذا و دارو باید ثابت کند محصولی که هم اکنون در بازارها وجود دارد، سالم نیست؛
- تعداد منابع دولتی برای کنترل کیفیت مکمل های غذایی محدود است.
در ماه ژوئن ۲۰۱۷ سازمان غذا و دارو قوانین جدیدی را تصویب کرد و مصوبه سلامت و آگاه سازی نسبت به مکمل های غذایی را لازم الاجرا دانست. بر طبق این قوانین مکمل های غذایی باید مطابق با دستورات کنترل کیفیت تولید شده، هیچ نوع آلودگی یا ناخالصی نداشته باشند و به دقت و به شکل صحیح برچسب بخورند. تولید کنندگان مکمل ها نیز ملزم شدند تمام ترکیبات محصول خود را آزمایش نموده تا از عدم وجود آلودگی یا مواد تقلبی اطمینان حاصل کنند.
مکمل های ترکیبی و ذخیره ای
پس از این که مشخص شد محتویات یک مکمل چیست، باید مواردی را در مورد ترکیب چند نوع مکمل مختلف مدنظر داشت. موضوع ترکیب مکمل ها در مجموع نگران کننده است.
مثال هایی از نحوه اثر مکمل های ترکیبی عبارتند از: افزودنی یا ۲= 1+1 : بیانگر این است که وقتی دو مکمل با هم ترکیب شوند، اثر نهایی آنها برابر مجموع اثر هر یک از آنها با هم است. یک مثال در این باره می تواند کلسیم و ویتامین D باشد. اثر مخالف هم (آنتاگونیسم) یا ۰=1+1: در این مورد اثر یک مکمل دقيقا اثر مکمل دیگر را خنثی می کند.
یک مثال ترکیب، کراتین و کافئین است. مطالعات نشان می دهد که کافئین اثر کراتین را خنثی می کند. هم نیرو زایی (سینرژیسم) یا 3=1+1: موقعی دیده می شود که با آمیختن دو مکمل، اثرشان از مجموع اثر هر مکمل به تنهایی فراتر می رود.
یک نمونه آن کوآنزیم کیو۱۰ و چربی است. وقتی کوآنزیم کیو ۱۰ همراه چربی مصرف شود، عملکرد کیو ۱۰ بسیار بیش از زمانی خواهد بود که به تنهایی مصرف میشود.
هم نیرو افزایی یا ۱۰=۱+۱: مشابه هم نیرو زایی (سینرژیسم) است، ولی در درجاتی به مراتب قدرتمندتر.
مثال آن ویتامین C و آهن و یا جنسینگ و کافئین می باشد. ویتامین ث جذب آهن را افزایش می دهد که پدیده خوبی است ولی اگر همراه با کافئین جنسینگ هم خورده شود، ممکن است مضر باشد، زیرا جنسینگ تأثیر کافئین را زیاد می کند و منجر به اضطراب، تعریق، بی خوابی و یا اختلال در ضربان قلب می شود.
تعداد ترکیبات مکمل ها زیاد است و اثرات ترکیبی آنها در اکثر موارد ناشناخته است. ترکیبی که مرگ آور بودن آن به اثبات رسیده است، ترکیب موسوم به افدرا، آسپرین و کافئین است. امروزه که فروش افدرا ممنوع است، محصولات بدون افدرا استفاده می شوند، اما ترکیب مواد مذکور بسیار خطرناک است و باید از آن دوری کرد.
فهرست محصولاتی که عموما تحت نام مکمل ترکیبی توسط نیروهای عملیاتی ویژه مصرف می شوند، در زیر آورده شده است. برخی از آنها نام های تجاری دارند و بسیاری هم بالقوه خطرناک هستند.
مکمل های ترکیبی رایج
• عصاره عضله: مخلوطی از کازئین، پروتئین و آب پنیر همراه چربی و مواد دیگر است . ترکیبات نیتروژنی: محصولی است که اجزای زیادی دارد ولی عمده آن را آرژینین تشکیل می دهد؛
•هیدروکسی کات: یک مکمل EAC است که منجر به چندین مورد مرگ شده است. از مصرف آن بپرهیزید؛
• فرآورده ای از نیتریک اکساید به همراه گلایسین - ال آرژینین - آلفاكتوایزو کاپروئیک اسید
• ای پوار: فرآورده ای از نیتریک اکساید به همراه منیزیم اورتات و پتاسیم اورتات؛
• زانتراكس: محصولی گرما زا با اشکال مختلف کافئين؛
• زنادرین : محصولی گرما زا با سین افرین و اشکال مختلف کافئین؛
• تریفلکس: مخلوط از گلوکز آمین، کندروایتین و متیل سولفونیل متان؛
• آرژینین اتیل استر: یک محصول نیتریک اکسایدی؛
• رد لاین: دسته ای از محصولات غنی از کافئین و ترکیبات دیگر؛
•مخلوطی از ویتامین B6، منیزیم و روی؛
•محصولات چربی دار (لیپو۶، لیپو - AMP، لیپو- TIIIN، لیپوکمپلکس):محصولی گرمازا با ترکیبات متنوع؛
• انیمال كات: اجزای سازنده آن تا ۲۰ عنصر می باشد، از جمله سین افرين از مصرف آن خودداری کنید)؛
• متابولیک ایکس: محصولی گرما زا با ترکیبات متنوع (از مصرف آن خودداری کنید).
عوامل بهبود دهنده عملکرد
عواملی هستند که ادعا می شود می توانند بازده کار، میزان عملکرد و حجم توده عضلانی را افزایش دهند. بررسی همگی آنها ممکن نیست ولی به بررسی مهم ترین آنها می پردازیم.
عوامل مؤثر در ساخت عضلات
١. بور
الف) عملکرد ادعایی در ساخت عضله نقش دارد، سطح تستوسترون را بالا می برد و می تواند قوای ذهنی را تقویت کند؛
ب) نام های دیگر: بورات، اسید بوریک، بوریک تارتات و سدیم بورات؛
ج) نحوه اثر: از آنجا که نقش زیست شناختی (بیولوژیکی) آن مشخص نیست تأثیر آن نیز مورد اطمینان نیست؛
د) میزان مصرف: دریافت رژیم پایه برای بور تعیین نشده است اما جیره غنی از بور تقریبأ دارای۳میلی گرم بور در هر ۲۰۰۰ کیلوکالری روز می باشد، در حالی که جیره فقیر از بور کمتر از نیم میلی گرم بور در هر ۲۰۰۰ کیلوکالری روز دارد. دوز حداکثری که در آن هیچ عارضه جانبی مشاهده نشده است ۲۰ میلی گرم در روز برای افراد بالغ است؛
ه) عوارض جانبی: گزارش نشده است؛ و ملاحظات: شواهد بیشتری درباره اهمیت بور مورد نیاز است.
۲. ال کارنیتین
الف) عملکرد ادعایی: بهبود عملکرد ورزشی خصوصأ استقامتی؛
ب) نام های دیگر: کارنیتین، کارنیتور، دی ال کارنیتین، ال کارنیتین فومارات، ال کارنیتین التارتات، لوو کارنیتین فومارات؛
ج) نحوه اثر: کارنیتین انتقال چربی ها به محل تجزیه شدن، سوختن و تولید انرژی در عضلات را تسهیل کرده و در پی آن استفاده از چربی ها را، به عنوان سوخت در طول تمرین، تحریک می کند؛
د) میزان مصرف: ۲ تا ۴ گرم در روز.
هنوز مقدار مشخصی برای بهبود عملکرد در شرایط قهرمانی تعیین نشده است؛
ه)عوارض جانبی: تهوع، استفراغ، دل درد، اسهال، سوزش معده، بوی بد بدن و حملات تشنجی در صورت استفاده نادرست گزارش شده است؛
و) ملاحظات: کارنیتین به طور طبیعی در بدن یافت میشود و در رژیم غذایی می توان آن را از گوشت قرمز و محصولات لبنی تأمین کرد. شواهدی مبنی بر این که مصرف ال کارنیتین میتواند عملکرد استقامتی و قهرمانی را بهبود بخشد، وجود ندارد.
٣. کروم
الف) عملکرد ادعایی: افزاینده حجم توده عضلات، جایگزین طبیعی برای استروئیدهاء
ب) نام های دیگر: کرومیوم استات، کلرید کروم، نیکوتینات کروم، پیکولینات کروم، پلی نیکوتینات کروم، پروتئینات کروم، تری پیکولینات کروم، یون کروم، فاکتور تحمل گلوکز،CTF-Cr
ج) نحوه عملکرد: کروم جزیی از مواد تنظیم کننده متابولیسم گلوکز است؛
د) میزان مصرف: بازه ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ میکروگرم در روز ایمن به نظر می رسد؛
ه) عوارض جانبی: کروم حتی در مقادیر پایین، مانند ۲۰۰ تا ۴۰۰ میکروگرم در روز می تواند باعث سردرد، بی خوابی و نقص کار کرد اعصاب حرکتی در برخی افراد شود؛ و ملاحظات: برخی شواهد نشانگر این است که کروم میتواند باعث لاغر شدن، از دست دادن چربی بدن و افزایش توده عضلانی در افرادی شود که پیکولینات کروم (۲۰۰ تا ۴۰۰ میکروگرم در روز) را با یک برنامه تمرینی قدرتی مصرف می کنند اما نتایج حاصله بحث برانگیز است. کروم در دیابت، فشار خون بالا و کاهش وزن نقش دارد.
۴. کرایزین
الف) عملکرد ادعایی: واکنش مناسب به تمرینات قدرتی؛
ب) نام های دیگر: فلاوون ایکس، فلاونوئید، گالانگین فلاوانون؛
ج) نحوه عملکرد: افزایش سطح تستوسترون؛
د) میزان مصرف: ۳۰۰ میلی گرم روزانه استفاده شده است اما معمولا در ترکیب با دیگر آزاد کننده های تستوسترون مانند دی های اچ آ، خارخاسک و عصاره نخل می باشد؛
ه) عوارض جانبی گزارش نشده است؛ و ملاحظات: کرایزین به صورت ایزوفلاوون در طبیعت و بسیاری گیاهان یافت میشود. اکثر محصولات کرایزین از گونه های گل ساعتی به دست می آیند. به نظر می رسد این ترکیب در واکنش به تمرینات قدرتی کاربرد ندارد.
داده های اندکی درباره این ماده گیاهی در دست است و اغلب به صورت ترکیب با دیگر مواد مصرف می شود.
۵. کراتین
الف) عملکرد ادعایی: عضله سازی و بهبود عملکرد بی هوازی؛
ب) نام های دیگر: کراتین مونو هیدرات، کراتین سیترات، کراتین اتیل استر، کراتین اتیل استر هیدروکلریک، کراتین سرم، کراتین پیروات و فسفو کراتین؛
ج) نحوه اثر: مصرف کراتین به عضلات اجازه میدهد تا مقادیر بیشتری کراتین فسفات (فسفو کراتین) ذخیره کنند که خود در تولید
آدنوزین تری فسفات به عنوان منبع اولیه انرژی برای انقباض عضلات نقش دارد. کراتین با افزایش دادن محتوای آب سلول های عضلانی رشد چشمگیری در حجم عضله ایجاد می کند؛
د) میزان مصرف: سه گرم در روز کافی است و مقدار اضافه لازم نیست. مقدار رایج توصیه شده برای افزایش حجم عضلات ۲۰ گرم در روز برای پنج روز و متعاقب آن یک مقدار نگهدارنده ۱۰ گرم در روز است؛
ه ) عوارض جانبی: عوارضی که نه مبتنی بر تحقیقات، بلکه بر اساس اظهارات مصرف کنندگان کراتین گزارش شده اند عبارتند از: درد عضلانی، مشکلات گوارشی، اختلال کلیوی و کم آبی . افرادی که داروهایی با اثر سوء بر کلیه (سیکلوسپورین، جنتامایسین، توبرامایسین و ضد التهاب هایی غیر استروئیدی، ایبوپروفن و ناپروکسن) دریافت می کنند باید از مصرف مقادیر بالای کراتین خودداری کنند. لازم به ذکر است کافئین می تواند اثر کراتین را خنثی کند؛
و) ملاحظات: خود بدن کراتین میسازد (۱ تا ۲ گرم/ روزی که ۹۵ درصد آن در عضلات اسکلتی ذخیره می شود.ذخیره کراتین در قدرت یا بهبود عملکرد بدن در فعالیت های کوتاه مدت و شدید مانند وزنه برداری یا دوی سرعت، تا حدودی تأثیر دارد. کراتین بر استقامت بدنی تأثیری ندارد و اگر افزایش وزن زیاد باشد، می تواند استقامت را مختل کند.
6. هیدروکسی متیل بوتیرات
الف) عملکرد ادعایی: افزایش حجم عضلات و تحریک بازیابی بدنی؛
ب) نام های دیگر: بتاهیدروکسی بتامتیل بوتیرات مونوهیدرات، بتاهیدروکسی بتامتیل بوتیریک اسید و هیدروکسی متیل بوتیرات؛
ج) نحوه اثر: با کاهش دادن یا کند کردن کاتابولیسم یا شکستن پروتئین عضله، رشد آن را تحریک می کند
د) میزان مصرف: یک گرم سه بار در روز یا یک و نیم گرم یک یا دو بار در روز برای عضله سازی و افزایش قدرت در طی تمرینات استفاده شده است؛
ه) عوارض جانبی: گزارش نشده است؛
و) ملاحظات: شواهد دال بر تأثیر هیدروکسی متیل بوتیرات در تمرین با وزنه، مورد بحث است. بعضی تحقیقات آن را بی تأثیر و برخی آن را تنها در افرادی که قبلا تمرین نکرده اند مؤثر می دانند. لازم به ذکر است هیدروکسی متیل بوتیرات محصول جانبی متابولیسم آمینواسیدها، الوسین و پیش ساز کلسترول است.
۷. نیتریک اکساید
الف) عملکرد ادعایی: انتقال مواد مغذی به عضله را تحریک می کند. بنابراین عضله می تواند با تمرین کردن افزایش حجم پیدا کند. همچنین قدرت و استقامت را افزایش میدهد و موجب تسریع در التیام می شود؟
ب) نام های دیگر: نیتریک اکساید اکسپلود و نیتریکس؛
ج) نحوه اثر: نیتریک اکساید باعث افزایش جریان خون می شود، با این حال مکمل هایی که تحت نام نیتریک اکساید به فروش می رسند، حاوی نیتریک اکساید نیستند، زیرا نیتریک اکساید گاز است و نمی توان آن را در قرص گنجانید. اکثر این محصولات حاوی آمینواسید آرژینین هستند؛
د) میزان مصرف: مقدار مشخصی تعیین نشده است. محصولات موجود در بازار تحت عنوان نیتریک اکساید از لحاظ نوع و مقدار ترکیبات متفاوت می باشند؛
ه) عوارض جانبی: از آنجا که فرآورده های نیتریک اکسید همگی با هم متفاوتند، مستند کردن عوارض جانبی بسیار دشوار است. ترکیب اجزا تشکیل دهنده یک نگرانی به شمار می رود؛
و) ملاحظات: نیتریک اکساید در حقیقت گازی است که در بدن از آمینواسید آرژنین تولید می شود تا موجب برقراری ارتباط با سلول های دیگر شود. بیشتر محصولات نیتریک اکساید به طور مشخص مخلوط آمینواسیدهای حاوی آرژینین آلفاکتوگلوتاریک و آرژینین کتوایزوکاپروات
۸. تریبولوس ترستریس
الف) عملکرد ادعایی: قدرت عضلات و عملکرد ورزشکار را بهبود می بخشد. همچنین برای ناتوانی جنسی مردان اثر مثبت دارد؛
ب) نام های دیگر: خارشیطان، علف شیطان و ویاگرای طبیعی
ج) نحوه اثر: سطح تستوسترون، دی هیدروا پی اندرسترون و دی هیدروتستوسترون را بالا می برد؛
د) میزان مصرف: ۲۵۰ میلی گرم در روز استفاده شده است؛
ه) عوارض جانبی: گزارش نشده است؛
و) ملاحظات: تا به امروز مطالعه ای مبنی بر اثر مثبت تریبلوس ترسیتریس بر عملکرد قدرتی یا قهرمانی ارائه نشده است. این ماده از گیاهی مدیترانه ای به دست می آید که میوهای خاردار دارد.
مکمل های ورزشی و ترمیمی
فهرست مواد موجود در بازار که عملکرد ورزشی را بهبود می بخشند بسیار گسترده و دائما در حال تغییر می باشد. در زیر برخی محصولات رایج تر به ترتیب الفبا (و نه به ترتیب اثر گذاری) لیست شده اند:
1-آمینو اسیدهای با زنجیر منشعب bcaa
الف) عملکرد ادعایی: جلوگیری از خستگی، بهبود کارایی ورزشی، کاهش تخریب پروتئین عضله در حین تمرینات شدید؛
ب) نام های دیگر، ایزولوسین، لوسین، ال- ایزولوسین، اللوسين، ال- والين، ان - استیل لوسین و والين؛
ج) نحوه اثر: آمینواسیدهای با زنجیره منشعب به عنوان محرک ساخت یا تولید پروتئین عمل می کنند. همچنین در مواقع استرس، منبع انرژی نیز هستند؛
د) میزان مصرف: فاقد مقدار مشخص؛
ه) عوارض جانبی: آمینواسیدهای با زنجیره منشعب به میزان ۶۰ گرم یا بیشتر در روز می تواند موجب افزایش سطح آمونیاک خون شود که خستگی و از بین رفتن هماهنگی در حرکات را در پی دارد؛
و) ملاحظات: تأثیر آمینواسیدهای با زنجیره منشعب، بر بهبود عملکرد ورزشی و قهرمانی در تحقیقات انجام شده مورد تأیید قرار نگرفته است. میزان مورد نیاز ۶۸ تا ۱۴۴ میلی گرم بر کیلوگرم در روز (لوسین ۳۴ میلی گرم در روز ) ایزولوسین ۱۵ میلی گرم در روزا والين ۱۹ میلی گرم در روز می باشد. یعنی یک فرد ۷۰ کیلویی (۱۵۴ پوند) روزانه به ۱۰-۴/۷ گرم آمینواسید با زنجیر منشعب نیاز دارد. BCAA در گوشت قرمز، لبنیات و گیاهان لگومینه یافت می شود. حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد پروتئین رژیم غذایی به صورت آمینواسیدهای با زنجیره منشعب است.
٢. کافئین
الف) عملکرد ادعایی: هوشیاری ذهنی را افزایش داده، عملکرد ورزشکار را بهبود می بخشد، در بهبود دیابت و کاهش وزن نیز کاربرد دارد؛
ب) نام های دیگر: متیل گزانتین و محصولات گیاهی مانند چای سیاه، چای سبز، چای اولونگ، قهوه، کولا، گوارانا؛
ج) نحوه اثر: کافئین محرک است و سیستم عصبی مرکزی، قلب، عضلات اسکلتی و تنفس را تحریک می کند؛
د) میزان مصرف: ۱۰ تا ۶۰۰ میلی گرم در روز در دورهای ۴ تا ۸ ساعته شایع ترین مقدار است برای تمرین های استقامتی میزان مورد نیاز از ۲ تا ۱۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن متغیر است و مقادیر بالاتر سطح تولید ادرار را بیشتر از حدی می کند که مورد تأیید کمیته بین المللی المپیک است؛
ه) عوارض جانبی: این عوارض تا حد زیادی به میزان حساسیت فرد نسبت به کافئین بستگی دارد. بدن برخی افراد تجزیه کننده سریع کافئین بوده و برخی دیگر نیز کافئین را به آرامی تجزیه می کنند. گزارش های ارائه شده از مصرف کافئین عبارتند از: سر درد، اضطراب، هیجان، بی خوابی، عصبی بودن، بی قراری، مشکلات گوارشی، تهوع، ضربان قلب سریع و نامنظم، تنفس سریع، لرزش، تشنج و تکرر ادرار مصرف طولانی مدت بویژه در مقادیر زیاد می تواند موجب تحمل، عادت و وابستگی روانی شود.
کافئین باعث وابستگی فیزیکی نیز می شود و ترک آن علائم رفتاری و بدنی را به همراه دارد، مانند: سردرد، خستگی، ناتوانی در تمرکز، تغییر خلق و خو (افسردگی، حساسیت)، علائم شبه آنفولانزا (دردهای عضلانی، تهوع، استفراغ).
علائم ترک فقط با مصرف ۱۰۰ میلی گرم کافئین در روز برای هفت روز یا ۳۰۰ میلی گرم در روز برای سه روز، بروز می کند. شروع علائم بین ۱۲ تا ۴۸ ساعت پس از آخرین مقدار مصرف شده است و می تواند تا به روز ادامه یابد. علائم ترک که از سطح ملایم تا سطوح فلج کننده در نوسان است، می تواند ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از خوردن حداقل ۳۰ میلی گرم فرآورده کافئینی رفع شود؛
و) ملاحظات: در فهرست سازمان غذا و دارو کافئین به عنوان ماده ای «کاملا ایمن» شناخته شده است. با این حال سازمان غذا و دارو برای نوشابه های کولا بیشترین غلظت کافئین را 32میلی گرم در هر ۱۷۰ میلی لیتر یا ۶۵ میلی گرم در ۱۲ میلی لیتر تعیین کرده است. به جز کولاها، محتوای کافئین غذا و نوشیدنیهای دیگر معین نشده است.
واضح است که کافئین تسریع کننده عملکرد بوده و به همین دلیل کمیته ملی المپیک مصرف آن را بیش از حد معینی (قابل تشخیص در ادرار) ممنوع کرده است. به نظر می رسد کافئین استقامت بدنی را افزایش داده و زمان آغاز خستگی را به تأخیر می اندازد. مشخص نیست کافئین بر فعالیت هایی که نیازمند قدرت زیاد در زمانی کوتاه هستند (از قبیل دوی سرعت یا وزنه برداری) چه تأثیری دارد؛
ز) ملاحظات ثانوی: کافئین قوای ذهنی را پس از مدت طولانی محرومیت از خواب در وضعیت هوشیاری نگه می دارد. برخی داده ها حاکی از آن هستند که کافئین درد را نیز کم می کند. هر چند این ماده ادرار آور (مدر) است، اما با ایجاد اختلال در وضعیت مایعات بدن، مقادیر بالای ۳۰۰ میلی گرم مورد نیاز است.
برخی افراد نسبت به کافئین بسیار حساس هستند و پس از مصرف مقادیر کم علائمی چون لرزش، اختلالات خواب و مشکلات گوارشی از خود نشان میدهند. افراد حساس به نوشابه های حاوی کافئین و نیز افرادی با بیماریهای قلبی، باید از نوشابه های انرژی زای کافئین دار دوری کنند.
٣. کولین
الف) عملکرد ادعایی: بهبود عملکرد ورزشی با افزایش سطح انرژی و به تأخیر انداختن خستگی در فعالیت های استقامتی و حفظ قدرت عضلات برای تمرینات مقاومتی؛
ب) نام های دیگر: کولین بی تارتارات، کولین کلرید، کولین سیترات، لیپوتروپیک فاکتور، فسفاتیدیل اتانول آمین آلفا لیستین و فسفاتیدیل کولین؛
ج) نحوه اثر: کولین جزیی از انتقال دهنده های عصبی (نوروترانسیمتر) است که در انقباض عضلات نقش دارد (استیل کولین). داشتن یک منبع کولین موجب ممانعت از تخلیه استیل کولین و حفظ قدرت انقباضی عضله می شود؛
د) میزان مصرف: مقدار معمول ۱ تا ۲ گرم در روز است. مقادیر بیش از سه و نیم گرم در روز برای افراد بالای ۱۸ سال خطرناک است؛
ه) عوارض جانبی: کولین می تواند موجب تعریق، بوی ماهی از بدن، استفراغ و اسهال شود؛
و) ملاحظات: به نظر می رسد مصرف کولین نقش چندانی در پیشبرد عملکرد ورزشی یا استقامتی یا به تأخیر انداختن خستگی نداشته باشد. با این حال اشکال جدیدتر کولین آزمایش نشده اند. کولین از اجزای فسفاتیدیل کولین یا لسیتین است و یک ویتامین B نیز به شمار می رود، هر چند بدن می تواند آن را بسازد. جگر، گوشت، ماهی، خشکبار، حبوبات و تخم مرغ غنی از کولین هستند. رژیم غذایی نرمال ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم در روز کولین را تأمین می کند. کولین از اجزای آلفا گلیسرو فسفریل کولین، لسیتین و فسفاتیدیل کولین می باشد.
۴. کوآنزیم کیو ۱۰
الف) عملکرد ادعایی: بهبود ظرفیت هوازی؛
ب) نام های دیگر: کو - کیو ۱۰
ج) نحوه اثر: کوآنزیم کیو ۱۰ در تولید آدنوزین تری فسفات نقش دارد و به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کند؛
د) میزان مصرف: مقدار رایج ۱۰۰ میلی گرم در روز (دو بار در روز و هر دفعه ۵۰ میلی گرم) میباشد. برخی تحقیقات نشان داده است که این کوآنزیم می تواند تحمل بدن نسبت به کار زیاد را، کمی افزایش دهد؛
ه) عوارض جانبی: ناشناخته است؛ و ملاحظات: منابع موجود در رژیم غذایی عبارتند از گوشت قرمز و غذاهای دریایی. همچنین از تخمیر چغندر و نیشکر توسط سویه های خاصی از مخمرها، نیز تولید می شود. کوانزیم کیو ۱۰، همچنین برای جلوگیری از آسیب عضلانی ناشی از مصرف داروهای پایین آورنده چربی خون نیز به کار می رود.
۵. کوردی سپس
الف) عملکرد ادعایی: بهبود عملکرد ورزشکار افزایش انرژی، استقامت، به تأخیر انداختن خستگی و تقویت سیستم ایمنی؛ ب) نام های دیگر: قارچ کاترپیلار و سبزی کاترپیلار؛
ج) نحوه اثر: با تحریک سلول های ایمنی متعدد بازیابی شده و التیام را تسریع می کند؛
د) میزان مصرف: مقدار مصرف نرمال سه گرم در روز است؛
ه) عوارض جانبی: ناشناخته است؛
و) ملاحظات: کوردی سپس سینه سیس قارچی است که و روی بدن حشرات و بندپایان زندگی می کند. هیچ تحقیقی تأثیر آن را بر عملکرد ورزشکاران تأیید نکرده است. بسیاری از محصولات تجاری قارچ را در محیط آزمایشگاهی کشت میدهند.
۶. جینسینگ
.jpg)
جینسینگ عبارت است از گروهی از عصاره های استخراج شده از گیاهان خانواده آرالیاسه. سه نوع اصلی آن یعنی پاناکس، اشکال آمریکایی و سیبریایی به بازار عرضه شده اند که هر یک انواع گوناگونی دارند (پودر ریشه، عصاره ریشه، پودر برگ و عصاره آن). هر کدام از این سه نوع از لحاظ عناصر تشکیل دهنده فعال با هم تفاوت دارند.
الف) عملکرد ادعایی: همه اشکال آن موجب مقاومت به استرس های محیطی شده و دارای نوعی عامل سازگار کننده میباشد. خاصیت ایجاد سازگاری با تقویت بدن و مقاوم کردن آن نسبت به فشارهای بیرونی حاصل می شود.
پاناکس یا «التیام بخش عمومی»، نوعی جینسینگ است و به وضوح بیانگر نقش آن در جایگزین کردن انرژی است؛
ب) نام های دیگر: . پاناکس جینسینگ، جینسینگ آسیایی، چینی، کرهای و شرقی، رادیکس جینسینگ روبرا، سنگ (به فرانسه خون)، جینسینگ قرمز یا سفید، (جینسینگ قرمز، بخار داده شده و در حرارت یا نور خورشید خشک می شود در حالی که جینسینگ سفید فقط ریشه خشک و پودر شده است)، جینسینگ آمریکایی (پاناکس کویین کفولیوس)، آنچی جینسینگ، جینسینگ کانادایی، ریشه جینسینگ، جینسینگ باختری، جینسینگ انتاریو، توت قرمز، جینسینگ ویسکانیسن، جین سینگ سیبریایی الوتروکوکوس سنتیکوزوس)، آکانتو پاناکس اوباواتوس، ریشه سیورجیا، بوته شیطان،
الوترو جینسینگ، ریشه روسی، شگوکا و الوتروی سیبریایی؛
ج) نحوه اثر: به نظر می رسد با تنظیم سیستم ایمنی عمل می کند. فرم جینسینگ موجود در بازار خواص آنتی اکسیدانی داشته و می تواند گلوکز خون را پایین بیاورد. جینسینگ پاناکس با تقویت سیستم ایمنی پاسخ به استرس را تنظیم کرده و علیه آن وارد عمل می شود؛
د) میزان مصرف: روزانه۰/۶ تا ۳ گرم پودر ریشه، یک تا سه بار در روز برای جینسینگ پاناکس یا به صورت کپسول و عصاره استاندارد شده ۴ تا ۸ درصد، ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم در روز
در انواع آمریکایی و سیبریایی مقدار مورد نیاز کمتر است. برخی اوقات جینسینگ زیاد مصرف می شود، اما معمولا مصرف دورهای آن توصیه می گردد. جینسینگ به صورت سه هفته تا سه ماه مصرف مداوم و سپس دو هفته تا دو ماه قطع مصرف باید مصرف شود؛
ه) عوارض جانبی: هر نوع آن عوارض متفاوتی دارد ولی مشکلات گوارشی، عصبی، پایین افتادن قند خون، اثرات قلبی عروقی، بی خوابی، خواب آلودگی، اضطراب، حساسیت و افسردگی گزارش شده است؛
و) ملاحظات: شکل محصول جینسینگ بسیار مهم است. حتما برچسب محصول را بخوانید. هزاران محصول تجاری تحت عنوان جینسینگ تولید می شوند ولی فقط سه نوع آن تأییدیه فارماکوپه امریکا را دارند: جینسینگهای سیبریایی، انواع پاناکس و جینسینگ آمریکایی که ممکن است بسیار گران تر باشند. هنگام استفاده از محصولات جینسینگ بسیار مراقب باشید. جینسینگ آمریکایی، بومی آمریکا و خاور دور است و به عنوان گیاهی دارویی قدمتی ۵ هزارساله دارد.
۷. گلوتامین
الف) عملکرد ادعایی: پیشبرد عملکرد ورزشی و التیام سریع بعد از تمرینات شدید
ب) نام های دیگر: گلوتامیک اسید، گلوتامیک اسید هیدروکلریک، ال گلوتامین و ان استیل آن گلوتامین؛
ج) نحوه اثر: گلوتامین حمایت از عملکرد طبیعی روده، دستگاه ایمنی و حفظ تعادل آمینواسیدی عضله در طی فرآیند استرس را بر عهده دارد. همچنین به عنوان پیش نیاز ساخت سلول های ایمنی نیز به شمار می رود؛
د) میزان مصرف: ۱۵ تا ۳۰ گرم پس از تمرین استفاده شده است و تا ۴۰ گرم در روز مشکلی ایجاد نمی کند؛
ه) عوارض جانبی: ناشناخته است؛
و) ملاحظات: به نظر نمی رسد گلوتامین موجب بهبود عملکرد فرد طی تمرین و ورزش شود، اما ثابت شده است که در طی استراحت و بازیابی بدنی، روند تخریب و تجزیه پروتئین های عضله را مهار می کند و کاهش مقدار گلوتامین بدن می تواند یک نشانه برای تمرین بیش از حد باشد.
۸. گوارانا
الف) عملکرد ادعایی: عملکرد استقامتی را بهبود بخشیده و هوشیاری ذهنی را افزایش می دهد. همچنین موجب کاهش خستگی بدنی و ذهنی می گردد؛
ب) اسامی دیگر: کاکائوی برزیلی و زوم؛
ج) نحوه اثر: گوارانا یک محرک است و حاوی کافئین میباشد به همانند دیگر محرک های روانی دارای کافئین، اثر می کند؛
د) میزان مصرف: متفاوت است اما ۷۵ میلی گرم پیشنهاد شده است؛
ه) عوارض جانبی: همانند کافئین می باشد؛
و) ملاحظات: گوارانا گیاه بومی آبگیرهای آمازون مرکزی است که سابقه ای طولانی در استفاده از آن به عنوان محرک وجود دارد. گوارانا یکی از اجزای رایج در نوشابه های برزیلی است. دانه گوارانا،۵/۸ ۳/۶ درصد کافئین دارد. از این ماده اغلب به همراه مواد دیگر برای کاهش وزن و به عنوان محرک استفاده می کنند.
9. ال - لیزین
الف) عملکرد ادعایی: موجب ساخت عضله و افزایش قدرت می شود؛
ب) اسامی دیگر: لیزین، ال لیزین هیدروکلرید، لیزین مونو هیدروکلرید؛
ج) نحوه اثر: لیزین می تواند باعث تحریک آزادسازی هورمون های رشد شود؛
د) میزان مصرف: مقدار مشخصی برای فعالیت قهرمانی وجود ندارد اما میزان ۱ تا ۶ گرم در روز استفاده شده است که نتیجه خاصی مشاهده نگردیده است؛
ه) عوارض جانبی: می تواند موجب اسهال و دردهای ناحیه شکمی شود؛
و) ملاحظات: مقادیر بالای آن که بتواند ترشح هورمون رشد را تحریک کند، با مشکلات گوارشی و اسهال همراه است. ورزش متوسط تا شدید در مقایسه با لیزین، محرک بسیار بهتری برای ترشح هورمون رشد است. نقش لیزین در بهبود عملکرد نیز ثابت نشده اما به نظر می رسد در جلوگیری از وقوع برخی عفونتهای ویروسی (هرپس سیمپلکس) مؤثر است.
۱۰. پیکنوژنول
الف) عملکرد ادعایی: موجب بهبود استقامت بدنی شده، درد و گرفتگی عضلات را کاهش می دهد؛
ب) اسامی دیگر: عصاره پوست درخت کاج فرانسوی و پیژنول؛
ج) نحوه عملکرد: مزایای آن احتمالا ناشی از خواص آنتی اکسیدانی است؛
د) میزان مصرف: مقدار معمولی ۲۰۰ گرم در روز است؛
ه) عوارض جانبی: تاکنون شناخته نشده است؛
و) ملاحظات: پیکنوژنول عصاره پوست درخت کاج فرانسوی است، تحقیقات نشان داده است که این ماده در ورزشکاران غیر حرفه ای ۲۵ تا ۳۰ ساله، استقامت را افزایش داده و از گرفتگی و درد عضلانی در حین تمرین و استراحت جلوگیری می کند.
۱۱. پیرووات
الف) عملکرد ادعایی: عملکرد تمرینی را بهبود بخشیده و کاهش وزن را تحریک می کند؛
ب) نام های دیگر: آلفاكتو اسید، آلفاکتوپروپیونیک اسید، کلسیم پیرووات، کلسیم پیرووات مونوهیدرات، کراتین پیرووات، منیزیم پیرووات، پتاسیم پیرووات، پرواسمیک اسید، پیروویک اسید، سدیم پیرووات؛
ج) نحوه عملکرد: پیرووات به عنوان یک تنظیم کننده متابولیکی عمل می کند و نقش مؤثری در سوخت و ساز کربوهیدرات و چربی دارد؛
د) میزان مصرف: از ۶ تا ۴۴ گرم متغیر است و بهترین مقدار تعیین نشده است؛
ه) عوارض جانبی: موجب اختلالات گوارش می گردد؛
و) ملاحظات: تحقیقات نشان میدهد که پیرو وات، به تنهایی یا همراه با کراتین عملکرد ورزشی را بهبود نمی بخشد و تأثیر آن بر کاهش وزن نیز تعیین نشده است.
۱۲. تورین
الف) عملکرد ادعایی: عملکرد ذهنی را بهبود بخشیده و به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کند؛
ب) اسامی دیگر: ال- تورین؛
ج) نحوه اثر: اعتقاد بر این است که به عنوان یک آنتی اکسیدان و خنثی کننده رادیکال های آزاد عمل می کند. حضور آن در مغز بیانگر تأثیر احتمالی آن بر عملکرد طبیعی هورمونی و انتقال دهنده های عصبی است؛
د) میزان مصرف: ۲ تا ۶ گرم در روز استفاده شده است؛
ه) عوارض جانبی: گزارش نشده است؛
و) ملاحظات: تورین یک آمینواسید است که به طور طبیعی در گوشت قرمز، ماهی و صدف یافت می شود.
تورین در بدن ساخته می شود. دریافت غذایی تورین از ۵۰ تا ۴۰۰ میلی گرم متغیر است. با این حال تورین اغلب به نوشیدنی های انرژی زا افزوده می شود و این نوشیدنی حاوی ۲۵،۳۰۰،۲۰۰۰ یا ۴۰۰۰ میلی گرم در لیتر از آن می باشند. به همین دلیل، دریافت غذایی تورین در افرادی که نوشیدنیهای ورزشی مصرف می کنند، می تواند بسیار بالا باشد. حد بالای مصرف هنوز تعیین نشده است. شواهدی دال بر اثر بهبوددهنده عملکرد توسط تورین وجود ندارد.
۱۳. تیروزین
الف) اثر ادعایی: هوشیاری را در شرایط کم خوابی افزایش میدهد و فعالیت ذهنی را در طول استرس حفظ می کند؛
ب) اسامی دیگر: استیل ال تیروزین، ال تیروزین و ان استیل ال تیروزین
ج)نحوه اثر: فراهم آوردن تیروزین اضافه موجب حفظ تیروزین های پایه مغز شده و ساخت اتمی انتقال دهنده های عصبی می شود و همچنین از اثرات منفی استرس جلوگیری می کند؛
د) میزان مصرف: تا ۱۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای حفظ و تقویت قوای ذهنی استفاده شده است؛
ه) عوارض جانبی: می تواند موجب سردرد، خستگی، تهوع و سوزش گلو شود؛
و) ملاحظات: تیروزین آمینواسیدی است که در بدن از آمینواسیدهای دیگر ساخته می شود محصولات لبنی، گوشت قرمز، ماهی، تخم مرغ، خشکبار، حبوبات، جو و گندم یافت می شود. تیروزین در شرایط کم خوابی هوشیاری را بهبود می بخشد.
۱۴. پروتئین آب پنیر
الف) اثر ادعایی: افزایش حجم عضلات و محرک افزایش وزن؛
ب) اسامی دیگر: عصاره پروتئین آب پنیر گاو، آب پنیر بز، پروتئین پس ماند شیر، عصاره آب پنیر معدنی، پپتید آب پنیر و هیدرولیزات پروتئین آب پنیر؛
ج) نحوه عملکرد: می تواند موجب تقویت سیستم ایمنی شده و سنتز پروتئین عضلات را تنظیم کند؛
د) میزان مصرف: مقدار معینی ندارد ولی ۸ تا ۳۰ گرم در روز استفاده شده است. حد بالای آن ۵۰ گرم در روز است؛
ه) عوارض جانبی: تهوع، تشنگی، نفخ، گرفتگی عضلات، خستگی، کم اشتهایی و سردرد؛
و) ملاحظات: پروتئین آب پنیر، به پروتئین های مختلف جدا شده از آب پنیر گفته میشود آب پنیر بخش آبکی شیر است که پس از تفکیک شیر به دو بخش مایع و جامد در اثر حرارت به وجود می آید. کازئین، پروتئین موجود در بخش جامد است. پروتئین آب پنیر حاوی کربوهیدرات (لاكتوز) پروتئین ها (آلبومین ها و سایر پروتئین ها، مواد معدنی و آمینواسیدها) می باشد. ۲۴ درصد پروتئین آب پنیر را آمینواسیدهای با زنجیر منشعب تشکیل میدهند. هیچ تحقیقی مبنی بر اثبات مزایای استفاده از پروتئین آب پنیر در فرد سالم وجود ندارد. برخی تحقیقات نشان داده اند که این پروتئین در حین تمرین قدرتی برای ساخت عضله کارآمدتر و مفیدتر از کارئین است. با این حال، پروتئین سویا نیز می تواند به همان اندازه پروتئین آب پنیر مؤثر باشد. در زمینه تأثیر پروتئین آب پنیر در افزایش وزن تحقیقات بیشتری در حال انجام است.
اما باید بدانیم عذاهای طبیعی و واقعی هنوز بهترین منبع پروتئین هستند زیرا مواد مغذی اساسی مورد نیاز بدن را فراهم می آورند.
۱۵. یوهیمب
الف) عملکرد ادعایی: دستیابی به انرژی و استقامت بدنی؛
ب) اسامی دیگر: جو هیجی و یوهيجين؛
ج) نحوه اثر: یوهیمب عملکردهای متعددی دارد، اما عملکرد اصلی آن از کار انداختن گیرنده های دستگاه عصبی است؛
د) میزان مصرف: ۱۵ تا ۳۰ میلی گرم یوهیمب روزانه برای ناتوانی جنسی به کار می رود. برای افزایش استقامت مقدار معینی وجود ندارد؛
ه) عوارض جانبی: یوهیمب می تواند موجب افزایش فشار خون، سردرد، اضطراب، سرگیجه، بی خوابی و بالا رفتن ضربان قلب شود؛
و) ملاحظات: يوهیمت از پوسته داخلی درختی همیشه سبز که بومی زئیر، کامرون و گابن است، به دست می آید. یوهیمب در طی قرنها به عنوان تقویت کننده قوای جنسی به کار رفته و هم اکنون نیز در درمان اختلالات نعوظی کاربرد دارد. این مکمل با بسیاری از دیگر مکمل های غذایی تداخل دارد و نباید همزمان مصرف شود. همچنین نقش آن در افزایش استقامت مشخص نیست.
مکمل های غذایی برای کاهش وزن
مکمل های مؤثر بر کاهش وزن را می توان بر اساس نحوه تأثیر آنها بر بدن طبقه بندی کرد. این مکمل ها عبارتند از: سرکوب کننده های اشتها، عوامل تولید کننده گرما و ممانعت کننده های هضم
تعداد مکمل های کاهش دهنده وزن رو به افزایش است. در ژانویه ۲۰۰۷، کمیته مربوط به تجارت مکمل های غذایی، تولید کنندگان چهار مکمل عمده کاهش وزن را به علت تبلیغات فریب دهنده جریمه کرد. بسیاری از تولید کنندگان این مکمل ها ادعای مفید و مؤثر بودن محصولات خود را می نمایند، در حالی که هیچ سند علمی معتبری ارائه نمی دهند.
سرکوب کننده های اشتها
برخی مکمل های غذایی که به عنوان سرکوب های طبیعی اشتها به کار می روند، عبارتند از: اچ تی پی و هودیا.
داروهای متعددی نیز نقش سرکوب کنندگی اشتها را دارند مانند ولبارتين"، ردوکس، دگزاترین و اخيرأ داروی آلی که ماده فعال آن، اورليستات می باشد که از سوی سازمان غذا و دارو به عنوان اولین کپسول لاغری بدون نسخه تأیید شده است. در شرایط خاص، بعضی کارکنان به واسطه شغلی که دارند، باید از داروهای کاهش وزن به مدت کوتاه و تحت نظر پزشک استفاده نمایند.
۱. پنج - هیدروکسی تریپتوفان
الف) عملکرد ادعایی: محرک کاهش وزن و یا چربی بدن؛
ب) اسامی دیگر: پنج- هیدروکسی ال تریپتوفان و پنج- ال هیدروکسی تریپتوفان؛
ج) نحوه عملکرد: از سد خونی مغز عبور کرده و تولید سروتونین در دستگاه عصبی مرکزی را افزایش میدهد. سروتونین می تواند خواب، اشتها، دمای بدن و احساس درد را تحت تأثیر قرار دهد؛
د) میزان مصرف: مقدار ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلی گرم در روز استفاده میشود، اما برای کاهش وزن مقدار خاصی معین نشده است؛
ه) عوارض جانبی: ممکن است علائم گوارشی مانند سوزش معده، درد شکم، تهوع، اسهال و کم اشتهایی را در پی داشته باشد و همچنین موجب سندرم درد عضلانی ائوزینوفیلی گردد؛
و) ملاحظات: پنج - هیدروکسی تریپتوفان با ال تریپتوفان و سروتونین در ارتباط است. ال تریپوتوفان در بدن به پنج - هیدروکسی تریپتوفان تبدیل می شود که در نهایت منجر به تولید سروتونین خواهد شد.
۲. هودیا
الف) عملکرد ادعایی: کاهش چربی و وزن بدن؛
ب) اسامی دیگر: کاکتوس، کاکتوس هوریا گوردونی، هوریا، کاکتوس کالاهاری، جیره کالاهاری، اگزوباء
ج) نحوه عملکرد: حاوی ماده ای است که به نظر و میرسد خاصیت ضد اشتها دارد؛
د) میزان مصرف: مقدار مشخصی جهت کاهش و وزن تأیید نشده است؛
ه) عوارض جانبی: به دلیل عدم انتشار نتیجه تحقیقات انجام شده گزارشی از عوارض جانبی آن وجود ندارد؛ و) ملاحظات: هوریا گوردونی، هوریا پی ۵۷ یا کاکتوس کالاهاری گیاهی آبدار است که در صحرای کالاهاری در جنوب آفریقا می روید. این گیاه توسط قبایل محلی جهت کاستن از حس گرسنگی استفاده میشود.
سایر مکمل ها
1.کندرواییتن سولفات
الف) عملکرد ادعایی: کاهش درد و بهبود عملکرد در افراد مبتلا به استئوآرتریت
ب) اسامی دیگر: کندرواییتن پلی سولفات و سی پی اس
ج) نحوه عملکرد: کندرواییتن در بافت های غضروفی یافت می شود، یعنی جایی که نقش ایجاد بافت ساختاری مفصل را دارد. همچنین از غضروف در برابر تجزیه با غیرفعال کردن آنزیم خاص، محافظت می کند
د) میزان مصرف: مقدار نرمال ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم، دو تا سه بار در روز یا ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم یک مقدار روزانه
ه) عوارض جانبی: کندرواییتن غالبا به خوبی تحمل می شود، هر چند برخی افراد ممکن است دچار تهوع و شکم درد شوند؛
و) ملاحظات: محصولات حاوی کند رواییتن یا کندرواییتن به اضافه گلوکز آمین به لحاظ کیفیت بسیار متفاوتند. اطمینان حاصل کنید که آن محصول تأییدیه دارد. مؤثرترین محصول، کندرواییتن به اضافه گلوکز آمین به همراه نگهداشت است.
٢. دهیدروا پی اندروسترون
الف) اثر ادعایی: دهیدروایی اندروسترون در مجموعه ای از موارد کاربرد دارد، همچون: تأخير انداختن نشانه های پیری، تقویت سیستم ایمنی، بالا بردن قدرت، افزایش انرژی و حجم عضلات و پیشگیری از افسردگی و دیابت؛
ب) اسامی دیگر: دی.اچ.ای. آ؛
ج) نحوه عملکرد: دهیدروایی اندروسترون در غدد فوق کلیه، کبد، مغز و بیضه مردان تولید می شود. دهیدروایی اندروسترون و استر سولفات آن بر بافت های زیادی تأثیر می گذارند. بر روی مغز تأثير جدی داشته، اما به عنوان محرک تولید تستوسترون اثر کمی دارد
د) میزان مصرف: به طور طبیعی ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم در روز برای افراد مسن و تا ۹۰ میلی گرم برای افراد افسرده استفاده میشود البته ۲۰۰ میلی گرم در روز نیز استفاده شده است؛
ه) عوارض جانبی: در مقادیر کمتر از ۷۵ میلی گرم در روز هیچ عارضه حقیقی گزارش نشده است؛
و) ملاحظات: دهیدرو اپی اندروسترون را می توان به صورت شیمیایی تولید و یا از منابع طبیعی استخراج کرد (از قبیل سویا و سیب زمینی). هر چند مصرف این منابع طبیعی هیچ اثری بر مقدار آن در خون ندارد. از مصرف محصولات طبیعی که بر چسب (دی.ای.اچ.آ طبیعی) خورده است باید خودداری کرد. ثابت شده در محصولات تجاری مقدار دهیدروایی اندروسترون ۱۵۰ درصد از مقدار درج شده بر روی برچسب خود بیشتر می باشد. لازم به ذکر است مصرف دهیدرواپی اندر وسترون توسط بسیاری از کمیته های ورزشی ممنوع شده است.
٣. روغن ماهی
الف) عملکرد ادعایی: به منظور کاهش چربی خون، محافظت در برابر بیماری عروق کرونری قلب و فشار خون بالا به کار می رود. همچنین برای کاهش التهاب و علائم آسم نیز استفاده شده است؛
ب) اسامی دیگر: روغن کبد ماهی، روغن چرب دریایی، اسیدهای چرب انسه، اسیدهای چرب با چند پیوند غیراشباع آنسه، امگا۳، تری گلیسرید دریایی امگاسه. پوفا، روغن ماهی آزاد و اسیدهای چرب وی.سه؛
ج) نحوه اثر: روغن ماهی غنی از اسیدهای چرب امگاسه مانند ایکوزاپنتانوئیک اسید و دو کوزاهگزانوئیک اسید می باشد که اثرات ضد التهابی و ضد لخته ای دارند (مانع انعقاد و به هم چسبیدگی سلولهای خونی)؛
د) میزان مصرف: از ۱ تا ۳ میلی گرم یک تا دو بار در روز توصیه می شود. مقادیر بیشتر از سه گرم توصیه نمی شود؛
ه) عوارض جانبی: موجب تغییر طعم دهان و بوی تنفس به بوی ماهی می شود. همچنین بسیاری افراد سوزش معده و یا تهوع را تجربه کرده اند. مقادیر بالای سه گرم در روز می تواند عملکرد سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار دهد؛
و) ملاحظات: روغن ماهی از آبزیان متعددی به دست می آید، از جمله: ماهی خال خالی، ساردین، ماهی تون، ماهی هالیبوت، ماهی قزل آلا، ماهی آزاد، ماهی کادو صدف، حلزون دریایی و میگو که روغن کمتری دارند. شواهد جدید مبنی بر این هستند که مصرف روغن ماهی به عنوان غذا یا مکمل اثرات بسیار مثبتی بر سلامتی دارد.
۴. جینکوبیلوبا
الف) اثر ادعایی: تقویت حافظه و تمرکز و جلوگیری یا تخفیف ترس از ارتفاع؛
ب) نام های دیگر: درخت فسیل، برگ جینکو، زرد آلوى فقرهای ژاپنی، درخت کی و درخت پرسیاوشان؛
ج) نحوه عملکرد: جینکو حاوی فلاوونوییدهای متعدد یا مواد با خاصیت آنتی اکسیدانی است که می تواند با محافظت از آسیب رادیکال های آزاد اثر خود را اعمال کند؛
د) میزان مصرف: ۱۲۰ تا ۶۰۰ میلی گرم در روز برای تقویت حافظه و ۱۲۰ میلی گرم دو بار در روز برای جلوگیری از حساسیت به ارتفاع مصرف می شود. مصرف دوزهای بیش از ۱۲۰ میلی گرم در یک نوبت می تواند موجب مشکلات خفیف گوارشی شود؛
ه) عوارض جانبی: به خوبی تحمل می شود، هر چند می تواند موجب اختلالات گوارشی، سردرد، سرگیجه و افزایش خطر خون ریزی گردد؛
و) ملاحظات: درخت جینکو که به نام پرسیاوشان نیز معروف است، گیاهی منحصر به فرد است و احتمالا قدیمی ترین گونه درخت دنیا می باشد. میوه درخت، شبیه زردآلو و حاوی مغز و دانه هایی است که هر یک به جهت خواص بسیار مفید در شرایط گوناگون مصرف می شوند. مواد استخراج شده از برگ جینکو نیز کاربرد دارویی دارند.
تحقیقات انجام شده در مورد کارایی آن نتایج متفاوتی داشته برخی کارایی آن را مثبت و برخی دیگر بی اثر می دانند. جینکو می تواند برای بعضی افراد مفید باشد، ولی مشخص نیست چه کسانی قطعا از خواص آن بهره خواهند برد.
۵. گلوکز آمین
الف) اثر ادعایی: کاهش علائم ناشی از التهاب مفصلی استخوانی، درد مفاصل، کمر درد و احتمالا سایر مشکلات اسکلتی عضلانی؛
ب) اسامی دیگر: گلوکز آمین هیدروکلرید، گلوکز آمین سولفات و ان استیل گلوکز آمین، کیتوزآمین دی گلوکز آمین، هیدرو کلرید و گلوکز شش فسفات؛
ج) نحوه عملکرد: گلوکز آمین هیدور کلرید یکی از اجزای سازنده غضروف است و برای شکل گیری و حفظ حالت تاندونها، رباطها و غضروف ها نیاز است؛
د) مقدار مصرف: مقدار معمول ۵۰۰ میلی گرم سه بار در روز به تنهایی یا به همراه کندرواییتن سولفات
ه) عوارض جانبی: علائم خفیف گوارشی مانند تولید گاز، نفخ و دل درد گزارش شده است؛
و) ملاحظات: گلوکزآمین معمولا از ساختار خارجی موجودات دریایی تهیه می شود و یا به صورت مصنوعی تولید می گردد. باید به اطلاعات ذکر شده روی بسته بندی محصول دقت کرد تا به طور اشتباه آن - استیل گلوکزآمین و گلوکزامین سولفات را به جای هم مصرف نکرد. بیشترین تحقیق بر روی اثر گلوکز آمین در التهاب مفصلی استخوانی صورت گرفته است. تنوع زیادی در محصولات گلوکزآمین و کندرواتتین سولفات وجود دارد. دقت کنید که محصول دارای تأییدیه بهداشتی باشد.
۶. ملا تونین
الف) عملکرد ادعایی: به عنوان عامل خواب آور عمل کرده و از استرس جلوگیری می کند؛
ب) اسامی دیگر: امال،تی و هورمون پینه آل؛
ج) نحوه عملکرد: هورمون ملاتونین در غده صنوبری (پینه آل) تولید شده و به داخل جریان خون ترشح می شود و از آن طریق به گیرنده های خود در مغز متصل می شود؛
د) میزان مصرف: میزان۰/۳ تا ۰/۵یا ۳ تا ۵ میلی گرم برای خواب آوری در طول سفرهای هوایی طولانی استفاده می شود؛
ه) عوارض جانبی: حداقل عوارض یا اصلا بدون عارضه جانبی، عوارض ذکر شده شامل سرگیجه، سردرد و خواب آلودگی است؛
و) ملاحظات: مصرف خوراکی ملاتونین اثر خواب آوری سریع و ملایمی دارد. همچنین ملاتونین قبل از سفرهای هوایی به شرق، برای جلو کشیدن ساعت بدن، با خوردن پنج میلی گرم در غروب روزهای پیش از سفر به کار می رود. ملاتونین از سروتین (از طریق تریپوفان و پنج- هیدروکسی تریپتوفان) مشتق می شود که ابتدا به آن استیل سروتین و سپس ملاتونین تبدیل می شود.
۷. کوئرستین
الف) اثر ادعایی: می تواند جایگزینی برای ایبوپروفن، موترین و دیگر عوامل ضد التهاب باشد؛
ب) نام های دیگر: بیوفلاونوئید، کمپلکس بیوفلاونوئید، کنسانتره، بیوفلاونوئید، بیوفلاونهای مرکبات و فلاون مرکبات؛
ج) نحوه عملکرد: به عنوان یک آنتی اکسیدان و ضد التهاب عمل می کند؛
د) میزان مصرف: مقدار مورد استفاده ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلی گرم سه بار در روز است اما ۵۰۰ میلی گرم دو بار در روز نیز استفاده شده است. مقدار مناسب برای اثر ضد التهابی مشخص نیست؛
ه) عوارض جانبی: سردرد و گزگز کردن نواحی انتهایی دست و پا
و) ملاحظات: کوئرسیتن فلاونوئیدی است که در چای، پیاز، چای سبز، سیب، توت ها کلم بروکلی، اسفناج، گل کلم و جوانه های سبز وجود دارد. همچنین در گیاه جینکوبیلوبا و عرق سنت جان نیز یافت می شود. اشکال مختلف کوئرستین به خوبی جذب نمیشوند که موجب کاهش فراهم زیستی آن در بدن می گردد.
۸. تریپتوفان (ال)
.jpg)
الف) اثر ادعایی: خواب آوری؛
ب) نام های دیگر: آل تریپتوفان و ال تریپت؛
ج) نحوه عملکرد: ال تریپتوفان با اثر بر مغز موجب القاء خواب می شود
د) میزان مصرف: مقادير سه دهم تا شش گرم در روز مصرف شده است که مؤثرترین مقدار یک تا دو و نیم گرم در روز بوده است؛
ه)عوارض جانبی: ال تریپتوفان را با سندروم میالژی ائوزینوفیلیک و چندین مورد مرگ مرتبط دانسته اند. ۹۵ درصد افراد مبتلا از محصولی تولید شده در ژاپن استفاده کرده بودند؛
و) ملاحظات: ال تریپتوفان ممکن است به عنوان تسهیل کننده خواب مؤثر باشد. تریپتوفان موجود در پروتئین غذا ابتدا به پنج هیدروکسی تریپتوفان و سپس به سروتونین تبدیل می گردد که مسئول اثرات آن است.
تریپتوفان از طریق رژیم غذایی و غذاهایی مانند شیر، پنیر، گوشت قرمز، مرغ و سویا تامین می شود. تریپتوفان را نباید همراه با محصولات مصنوعی یا فرآورده های گیاهی آرام بخش مانند د هیدروکسی تریپتوفان، عرق سنت جان و والرین مصرف کرد.
۹. زردچوبه
.jpg)
الف) اثر ادعایی: خواص ضد درد و ضد التهابی، همچنین برای درمان دل درد نیز به کار رفته است؛
ب) نام های دیگر: زعفران هندی و کورسومین؛
ج) نحوه عملکرد: به نظر می رسد مسیرهای التهابی مانند ضد التهاب های غیر استروئیدی را مسدود می کند؛
د) میزان مصرف: برای خاصیت ضد التهابی مقدار مشخصی وجود ندارد. ۵۰۰ میلی گرم چهار بار در روز برای معده درد استفاده شده است؛
ه) عوارض جانبی: در دوزهای مناسب عوارض خاصی ندارد. ممکن است اختلالات گوارشی دیده شود؛
و) ملاحظات: زردچوبه گیاهی از خانواده زنجبیل و بومی جنوب آسیاست. این گیاه را به خاطر ریشه ضخیم آن (ریزوم) که زیر یا روی سطح خاک رشد می کند جمع آوری می کنند. از زردچوبه به وفور برای طعم و رنگ دهی به پودر کاری، خردل، کره و پنیر استفاده می شود.
عوامل گرمازا (ترموژنیک)
نکته: هیچ یک از این فرآورده ها نباید مورد استفاده قرار گیرند.
انواع مختلفی از محصولات گرمازا یا افزایش دهنده سوخت و ساز بدن در بازار وجود دارد. رایج ترین اجزای تشکیل دهنده این مکمل های غذایی که به منظور کاهش وزن به فروش می رسند عبارتند از عصاره نارنج (سیتروس اورانتیوم) گل ختمی برگ قلبی و افدرا
سایر محصولات که در بازار به عنوان چربی سوز معرفی می شوند، خصوصأ در صورت استفاده حین تمرینات ورزشی و شرایط محیطی دشوار مانند آب و هوای گرم، غواصی و ارتفاع، بسیار خطرناک هستند.
1. عصاره نارنج و گل ختمی
الف) عملکرد ادعایی: میزان سوخت و ساز بدن را افزایش داده و موجب کاهش وزن می شود؛
ب) نام های دیگر: ختمی سفید، برگ قلبی، سیتروس اورانتیوم، سین افرین، پرتقال ترش، شانگژو ژیکیائو و عصاره پوست پرتقال
ج) نحوه عملکرد: سین افرین مانند افدرا یک عامل محرک است که ضربان قلب و فشار خون را افزایش میدهد؛
د) میزان مصرف: از آنجا که عوارض جانبی جدی حتی در ارتباط با مقادیر پایین این مواد گزارش شده است، هیچ مقدار مطمئن و شناخته شده ای برای این محصولات وجود ندارد. پس از یک دوره چالش های حقوقی، از سال ۲۰۰۷ فروش افدرا ممنوع شده است. سازمان غذا و دارو برخی محصولات دارای گل ختمی و عصاره نارنج را نیز که دارای افدرا می باشند، به فهرست ممنوعیت اضافه کرده است؛
ه) عوارض جانبی: عصاره نارنج و گل ختمی هر دو حاوی افدرین و سین افرین می باشند که مسئول عوارض قلبی- عروقی جدی شناخته شده اند. عوارض گزارش شده شامل سکته، افزایش ضربان قلب، حمله قلبی و حتی مرگ میباشند.
و) ملاحظات: تولید کنندگان، سین افرین را جایگزین محصولاتی کرده اند که سابقأ حاوی افدرا بودند. این محصولات با عنوان «بدون افدرا» عرضه شده و به طور معمول دارای سین افرین مشتق شده از عصاره نارنج و یا گل ختمی به اضافه کافئین و یا افزودنی های کافئین دار هستند. این مسئله حتی می تواند موجب خطرات مشابه یا بیشتری از محصول اولیه حاوی افدرا بشود. عصاره نارنج به طور کلی در رده بندی سازمان غذا و دارو «بی خطر» طبقه بندی شده و عموما در غذاها یافت می شود، اما جداسازی و تغلیظ برخی ترکیبات آن خطرناک است.
۲. اسید لینولنیک ترکیبی
الف) عملکرد ادعایی: کاهش توده چربی در افراد با اضافه وزن و کاهش گرسنگی
ب) نام های دیگر: ال۔ آ کنژوگه، تری آسیل گلیسرول و لینولنیک اسید؛
ج) نحوه اثر: با تحریک مرگ سلول های چربی، می تواند بافت چربی را کاهش دهد؛
د) میزان مصرف: دو تا هفت گرم در روز استفاده شده است، اما مصرف بیش از ۳/۴ گرم در روز تأثیر آن را بالاتر نمی برد
ه) عوارض جانبی: اسید لینولنیک ترکیبی را عامل عوارض گوارشی از قبیل تهوع، شل شدن مدفوع و سوزش معده معرفی کرده اند. یک شکل از آن می تواند زمینه ساز دیابت نوع دو و عوارض قلبی و عروقی باشد.
٣. افدرا
مصرف افدرا ممنوع است و تحت هیچ شرایطی نباید مورد استفاده قرار گیرد.
۴. گارسینیای کامبوجی یا اچ - سی- آ
الف) عملکرد ادعایی: ممانعت از تبدیل کالری ۱1 مازاد به چربی؛
ب) نام های دیگر: هیدروکسی سیترات، هیدروکسی سیتریک اسید، سوپر سیتریماکس، سیتریلین، سیترینات و مالابار تاماریندا؛
ج) نحوه عملکرد: گارسینیا می تواند با ممانعت از تشکیل اسیدهای چرب در تولید چربی، اختلال ایجاد کند. همچنین انتظار میرود که تشکیل کلسترول بد و تری گلیسریدها را کاهش دهد. همچنین با تحریک سنتز گلیکوژن می تواند اشتها را سرکوب کند؛
د) میزان مصرف: مقادیر متفاوتی استفاده شده اند. ۳۰۰ میلی گرم سه بار در روز، ۵۰۰ میلی گرم چهار بار در روز و ۱۰۰۰ میلی گرم سه بار در روز. مقادیری تا ۲۸۰۰ میلی گرم در روز به نظر می رسد برای دوره های کوته مدت تا 90 روز ایمن باشد.
ه) عوارض جانبی: می توانند موجب تهوع، عوارض گوارشی و یا سردرد شوند
و) ملاحظات: هیچ شواهدی در دست نیست که ثابت کند گارسینیا کامبوجیایا اچ- سی- آ می تواند باعث تغییر معناداری در وزن شود.
مهار کننده های هضم
عوامل ممانعت کننده از هضم به طور معمول محصولات غنی از فیبر مانند پیسیلیوم، کیتوزان، گلوكومانان، صمغ گوآر، گوگول و اینولین می باشند.
الف) عملکرد ادعایی: روند هضم را کند کرده و با جذب چربی و کربوهیدرات، تداخل و یا اینکه مانع از جذب آنها می شود؛
ب) میزان مصرف: هر محصول مقدار معینی دارد. به عنوان مثال کیتوزان با مقادیر یک تا پنج گرم به همراه دیگر محصولات مصرف شده و همچنین ترکیب ویژه ای از۱/۲ گرم کیتوزان همراه با ۱/۲ گرم گلوكومانان در روز و۲/۵ گرم کیتوزان همراه یک گرم پیسیلیوم نیز استفاده شده است؛
ج) عوارض جانبی: عمده ترین عوارض بالقوه عبارتند از اختلال گوارشی، تهوع، تولید گاز و مدفوع حجیم و یبوست؛
د) ملاحظات: به نظر می رسد کیتوزان مانع از جذب ۵ تا ۹ گرم چربی در روز می شود که فقط برابر ۸ تا ۴۵ کیلوکالری در روز است. لذا این محصولات به منظور کاهش چربی چندان مؤثر نیستند.
واقعیت های خوب، بد و زشت در مورد مکمل ها
مکمل های زیر به عنوان خوب دسته بندی شده اند و مبنای آن نتایج به دست آمده از تحقیقات دقیق و علمی بوده است که ایمنی و کارایی این محصولات را تأیید کرده اند.
واقعیت های خوب
١. مولتی ویتامین ها برای پیشگیری از سوء تغذیه
مصرف روزانه مکمل مولتی ویتامین و مواد معدنی که حاوی کمتر از ۱۰۰ درصد مقدار توصیه شده روزانه مربوط به هر ماده مغذی باشد، برای افرادی که در همه حال قادر به دریافت جیره مناسب و متعادل نیستند، منطقی و عاقلانه است، اما باید از محصولات حاوی مقادیر بسیار بالا که ۱۰۰ درصد مقدار توصیه شده روزانه مربوط به بتاکاروتن، ویتامین آ، ویتامین ای و دیگر ویتامین های محلول در چربی را تأمین می کنند، اجتناب ورزید. مصرف طولانی مدت مقادیر بالای ویتامین های محلول در چربی می تواند موجب بروز علائم مسمومیت شود.
٢. کروم
کروم در پایین آوردن قند خون و سطح چربی خون در مبتلایان به دیابت مفید است.
واقعیت های بد
مکمل های ذیل به عنوان بد دسته بندی شده اند، زیرا خطرات جدی برای سلامتی فرد و عوارض جانبی زیادی را در پی دارد. هیچ یک از این ترکیبات نباید مصرف شوند:
1- استروئیدها و محرک های استروئید
این عوامل موجب مسمومیت کبدی، تحلیل بیضه ها، بزرگ شدن پستان ها در مردان، اثرات جانبی بر سطح چربی ها و افزایش خطر حمله قلبی و سکته میشوند.
۲. پیش سازهای آندرو
• مصرف آن برای افراد ورزشکار ممنوع شده است؛ . در فهرست مواد کنترل شده درجه سه قرار دارند
(کوکائین و هروئین نیز در همین لیست قرار دارند).
٣. روغن شاهدانه
از دانه گیاه شاهدانه استخراج می شود. به طور گسترده ای در محصولات بهداشتی،روان کننده، رنگ ها و محصولات صنعتی به کار می رود؛
•روغن شاهدانه در اشکال دارویی به نحوی فرآوری می شود که حاوی ترکیبات مؤثر روان گردان نباشد؛ مصرف آن در ورزشکاران ممنوع است.
۴. افدرا (افدراسینیکا)
• افدرا ماده ای است که در طبیعت از مشتقات گیاهی به دست می آید. ماده اصلی آن افدرین است که ترکیبی شبه آمفتامینی است و سیستم عصبی و قلب را تحریک می کند؛
• نام های دیگر آن عبارتند از: ماهوانگ، افدرای چینی، آلكالوئيد افدرین، نشئه گیاهی،انگور دریایی، چای راننده کامیون ها، قابض زرد و اسب زرد؛
•مصرف افدرین غیر قانونی است. در آگوست ۲۰۰۶ سازمان غذا و دارو تولید و فروش مکمل های غذایی دارای آلکالوئیدهای افدرین را غیرقانونی اعلام کرد؛
• افدرا می تواند در برخی افراد عوارض تهدید کننده حیات داشته باشد. گزارشهای متعددی مبنی بر افزایش فشار خون، مرگ عضله قلب و سکته قلبی، تشنج، حمله قلبی، اختلال روانی و مرگ وجود دارد؛
• افدرا محرکی است که می تواند موجب ضربان نا منظم قلب و نارسایی قلبی شود.
۵. ترکیبات سین افرین
این ترکیبات شامل عصاره نارنج (سیتروس اورانتیوم) و گل ختمی اسیداکوردوفولیا) است؛
• در محصولات بدون افدرا وجود دارد، اما نحوه اثر آن شبیه افدرا است؛
• تأثیر آن بر فشار خون و ضربان قلب هنگامی که با فرآورده های گیاهی حاوی کافئین مانند گوآرانا، چای سبز و سیاه، جوز کولا و... مصرف شوند، تشدید می شود.
نکته: هیچ عامل گرمازای مطمئن مؤثر و تأیید شده برای کاهش وزن وجود ندارد.
۶. والرین
به عنوان خواب آور به فروش رسیده و اثر آرام بخش دارد.
۷. گیاه کاوا
• موجب آسیب کبدی و نارسایی می شود؛
• در کانادا و کشورهای اروپایی منع مصرف دارد.
۸. گیاه سنت جان
مؤثر در درمان افسردگی خفیف؛
• با تعداد زیادی از داروها شامل قرص های کنترل بارداری، داروهای فشار خون، دیابت و کلسترول و نیز داروهای ضد افسردگی تداخل دارند؛ هشدارهایی مبنی بر عوارض آن در کشورهای مختلف داده شده است.
۹. پنج - هیدروکسی تریپتوفان
تحقیقات اولیه نشان میدهد که ۹۰۰ میلی گرم در روز، مصرف کربوهیدرات را کاهش داده و موجب سیری زودرس و کاهش وزن می گردد؛
• خطرات جدی در ایجاد سندرم درد عضلانی ائوزینوفیلی دارد.
۱۰. آریستولوچيا
به عنوان محرک ایمنی و تقویت کننده قوای جنسی؛
• حاوی آریستولوچیک اسید که سرطان زا است، بوده و برای کلیه ها سمی می باشد؛
• سازمان غذا و دارو تولیدات حاوی آریستولوچیک اسید را غیر ایمن معرفی کرده است.
۱۱. اونسیا یا اونسیک اسید
• کاربرد در کاهش وزن و تسکین درد؛ • وجود نوعی قارچ در محصولی برای کاهش وزن به نام لیپو کینه تیکس گزارش شده است؛
• موجب آسیب و نارسایی کبدی می شود؛
• سازمان غذا و دارو نسبت به مصرف این محصول هشدار داده است.
۱۲. سالویا
گیاهی چند ساله از خانواده نعناع که بومی مکزیک است؛
• توسط سرخ پوستان آزتک برای آیین های مذهبی و شفا دادن استفاده می شد
می تواند موجب توهم، تغییر در ادراک و برخی عوارض روان شناختی دیگر شود؛ همچنین می تواند زمینه را برای درون گرا شدن فرد، پارانویای خفیف، تعریق بیش از حد و گیجی فراهم بیاورد؛ . بیهوشی و از دست دادن حافظه کوتاه مدت؛
به طور جدی می تواند عملیات های ورزشی را با شکست مواجه سازد.
نکته: ترکیبات گیاهی با اجزای متعدد و مختلف خطرناک هستند، زیرا مقدار و خلوص آنها ناشناخته است.
واقعیت های زشت
محصولات محبوب را در صورتی باید «زشت» تلقی کرد که فاقد هیچ تحقیق علمی، قانونی یا مستدل مبنی بر ایمنی و مؤثر بودن آن و یا عوارض جانبی مرتبط با آن محصول باشند. محصولات ذیل فاقد هر نوع مدرک موثقی در حمایت از اثر ادعایی خود هستند.
نوشیدنی های انرژی زا
نوشابه های انرژی زا، به منظور ایجاد یک منبع انفجاری انرژی برای سلول ها طراحی شده اند. نوشابه های رایج حاوی مخلوطی از قندها، کافئین، ویتامینهای گروه ب، آمینواسیدها و اجزای گیاهی هستند. آمینواسیدهای موجود شامل تورین، کارنیتین، کراتین، لوسین و اجزای گیاهی شامل گوارانا (عصاره گیاه گوارانا) جینسینگ، مالتودکسترین و یا جینکوبیلوبا می باشند. برخی نوشابه های انرژی زا حاوی اینوزیتول و گلوكورونولاکتون نیز هستند. در حال حاضر سازمان غذا و دارو به طبقه بندی نوشابه های انرژی زا نمی پردازد و کمترین تحقیقات بر روی آنها انجام شده است. عوارض بلندمدت ناشی از اجزای ناخالص برخی ترکیبات سازنده نوشابه های انرژی زا ناشناخته است. اغلب ادعاهای تولید کنندگان گمراه کننده بوده و ثابت نشده اند.
عوارض جانبی بالقوه این نوشابه ها عبارتند از: افزایش ضربان قلب و فشار خون، بی قراری و اضطراب. نوشابه های انرژی زا نباید در حین تمرین با عملیات مصرف شوند، زیرا ترکیبات سازنده متنوعی دارند که می توانند موجب اختلال در دستگاه گوارش و ضربان قلب گردند.
کافئین یکی از ترکیبات سازنده نوشابه های انرژی زاست. محتوای کافئین این نوشابه ها از ۳۳ میلی گرم تا حدود ۸۰ میلی گرم متغیر است که در اغلب نوشابه ها بیشتر از محدوده تعیین شده کولاها توسط سازمان غذا و دارو است. برند تجاری به معنای" دیگه نگران نباش" دارای ۱۴۱ میلی گرم کافئین در نیم لیتر می باشد، در حالی که در پپسی کولا این رقم ۳۷ میلی گرم
است.
تورین نیز یکی از اجزای رایج نوشیدنی های انرژی زا است. مقدار تورین وارد شده به بدن از نوشابه های انرژی زا سه برابر یا حتی بیشتر از آن مقداری است که به طور طبیعی از رژیم های غذایی دریافت می شود. اطلاعات کمی در مورد عوارض دریافت بیش از اندازه تورین چه در انسان و چه حیوانات در دسترس است تا بتوان خطر آن را ارزیابی نمود. همچنین تأثیر متقابل بین تورین و کافئین به اندازه کافی مورد بررسی قرار نگرفته است.
گلوکورونولاکتون (ترکیب موجود در بسیاری از نوشابه های انرژی زا) به طور طبیعی در بدن از شکستن گلوکز ساخته می شود. محتوای گلوکورونولاکتون در این نوشابه ها از ۲۰۰۰ تا ۲۴۰۰ میلی گرم در لیتر متغیر است. دریافت روزانه گلوکورونولاکتون از یک رژیم غذا را تا ۲/۳ میلی گرم است که صدها بار کمتر از مقدار موجود در نوشیدنی های انرژی زا است. عوارض بالقوه مصرف بیش از حد گلوکورونولاکتون ناشناخته است
اطلاعات شما با موفقیت ثبت شد