مورد علاقه ها 0

معرفی ساختار چشم و اختلالات مربوط به بینایی

بهداشت چشم،عطار ایرانی،www.atarirani.com

شاید بتوان گفت، بینایی یکی از مهم ترین حس های ویژه است. نه تنها به این علت که در ارتباط با محیط خارج از بدن نقشی مهم دارد، بلکه بیشتر از این رو که اختلال دید سبب کاهش یادگیری نیز می شود.
نابینایان رفته رفته می آموزند که چگونه از حواس دیگر برای جبران نابینایی کمک بگیرند؛ ولی هیچ گاه این جبران کامل نیست. شخص با حس بینایی از خود محافظت می کند، تعادل خود را نگه می دارد. قدرت خلاقیت پیدا می کند و بالاخره از دیدن محیط اطراف لذت می برد. اندام حس بینایی، چشم است که به وسیله آن، شکل، فاصله بعد و رنگ اشیا تشخیص داده می شود. 

ساختمان چشم

ساختمان چشم را می توان به طور کلی به دو قسمت تقسیم کرد:

الف) کره چشم

ب) ضمائم چشم

که به کار حفاظت، حرکت دادن و تسهیل کار چشم می آیند و عبارتند از: کاسه چشم، پلک و مژه، پرده  ملتحمه، غده ها، مجاری اشکی و ماهیچه های گرداننده چشم.

کره چشم عضو اصلی بینایی است و شکل کره نامنظمی را دارد که قطر آن در جهت جلو و عقب ۲۴ تا ۲۵ میلی متر و در جهت پهلوها ۲۳ تا ۲۴ میلی متر است. دیواره کره چشم از سه لایه تشکیل شده است که به ترتیب، از خارج به داخل عبارتند از:

1. لایه خارجی یا صلبیه:

پوشش سمت بیرونی کره چشم را «صلبیه» با «سفیدی چشم» می نامند که ماهیچه های خارجی چشم به آن متصل می شوند. قسمت جلوی صلبیه برجسته و شفاف است و قرنیه خوانده می شود. 

بهداشت چشم،عطار ایرانی،Atarirani

2- لایه میانی:

لایه میانی یا لاية عروقی چشم شامل سه قسمت «مشیمیه»( Choroid)، «جسم مژگانی»( Ciliary- Body) و «عنبیه»( Iris) است، مشیمیه که تمام سطح داخل صلبیه را می پوشانده برای عروق و رنگدانه های تیره فراوان است. از نفوذ نور به داخل کره چشم جلوگیری می کند و تغذیه لایه خارجی را نیز به عهده دارد. جسم مژگانی که در جلوترین قسمت مشیمیه و حاشیه عدسی چشم قرار دارد، با انقباض و انبساط ماهیچه های خود، قدرت عدسی چشم را تغییر می دهد. عنبیه پشت قرنیه و جلوی عدسی چشم واقع شده است و رنگ چشم افراد بستگی به رنگ آن دارد. در وسط عنبیه سوراخ کاملا گردی به نام مردمک قرار دارد که مقدار نور ورودی به چشم را تنظیم می کند. 

عدسی که پشت عنبیه قرار دارد، کره چشم را از داخل به دو بخش تقسیم می کند: فضای بین عدسی و قرنیه را «مایع زلالیه»، و فضای بین عدسی و شبکیه را «مایع زجاجیه» پر کرده است. مایع زلالیه، فشار داخل چشم را تنظیم می کند و عمل مایع زجاجیه، علاوه بر حفظ شکل کروی چشم، گذراندن و شکست نور است.

٣. لایه درونی کره چشم یا شبکیه:

طبقه سوم و داخلی کره چشم، طبقه عصبی است که از یاخته های گیرنده بینایی تشکیل شده و در داخل مشیمیه قرار گرفته است. در مرکز شبکیه، ناحیه بیضی شکل زرد رنگی در حدود یک میلی متر مربع وجود دارد که «لکه زرد»( Macula) نامیده می شود. مرکز لکه زرد فرو رفته است و قدرت بینایی در این نقطه بیشتر از دیگر نقاط شبکیه است؛ چون یاخته های گیرنده بینایی در آن فراوانند. در حدود سه میلی متر از لکه زرد به سمت بینی، صفحه بینایی قرار دارد که محل شروع عصب بینایی است.

بهداشت چشم،عطار ایرانی،Atarirani


«صفحه بینایی»( Optic- Disc)، تنها ناحیه ای از شبکیه است که فاقد یاخته های گیرنده بینایی است. در این ناحیه، بینایی وجود ندارد و از این رو، آن را «نقطه کور» می نامند.
تارهای اعصاب بینایی چشم چپ و راست که از صفحه بینایی شروع می شوند، زیر مغز میانی به شکل ضربدر یکدیگر را قطع می کنند و «چهار راه بینایی» را به وجود می آورند. از این محل، تارهای عصبی از هر سو به مغز میانی می رسند. تحریکات عصبی از این نقطه به وسیله یاخته های عصبی مخصوص به قطعه پس سری مغز که مرکز بینایی است، هدایت می شوند.

اهم اختلال ها و بیماری های چشم

استرابیسم (لوچی)، آستیگماتیسم (که به علت نقص انکساری چشم به وجود می آید)، گلوکوم یا آب سیاه (به علت افزایش فشار داخل كره چشم)، نزدیک بینی (در آن، تصویر اشیا جلوتر از شبکیه قرار می گیرد)، دوربینی (در آن تصویر اشیا دورتر از شبکیه قرار می گیرد)، بلفاریت (التهاب حاد یا مزمن کنار پلکها)، گل مژه (عفونی شدن پیاز موی مژه)، رنگ کوری (در آن درک رنگ ها به طور طبیعی انجام نمی گیرد و شخص مبتلاء تفاوت بین رنگهای خاصی را درک نمی کند)، کاتاراکت یا آب مروارید (به دلیل کدر شدن عدسی چشم)، پتوزیس (پایین افتادن پلک)، نیستاگموس (لرزش و رعشه چشم)، اگزوفتالمی (کره چشم از حالت طبیعی خود جلوتر قرار دارد) و شب کوری.

چگونه بهداشت چشم را رعایت کنیم؟

بینایی نعمت بسیار بزرگی است. آنان که از این نعمت محرومند، قدر آن را به خوبی می دانند. و انتظار داریم که چشمان ما برای تمام مدت عمر به ما خدمت کنند، در مراقبت از آنها باید نهایت دقت را به عمل آوریم و به نکات بهداشتی زیر توجه کافی مبذول کنیم.

1. دست و صورت و خصوصا دست ها، روزی چند بار با آب و صابون شسته شوند.
۲. از شستن دست و صورت در آبهای کثیف خودداری شود.
٣. از دستمال و حوله دیگران استفاده نشود.
۴. دستمال و دست کثیف به چشم زده نشود.
۵. از نشستن مگس روی صورت جلوگیری شود.
۶. از خواندن نوشته های خیلی ریز خودداری شود.
۷. مطالعه در نور کافی انجام شود. ضمنا جهت نور باید طوری باشد که سبب خیرگی چشم ها نشود.
۸. فاصله ۳۰ سانتی متر از چشم، برای هر چیز خواندنی رعایت شود.

بهداشت چشم،عطار ایرانی،Atarirani


9. با نگاه کردن زیاد به پرده سینما و تلویزیون به چشم آسیب رسانده نشود.
۱۰. در حین مسافرت با اتومبیل و سایر وسایل نقليه، حتی المقدور از مطالعه خودداری شود.
۱۱. از خیره شدن به نور شدید پرهیز و در مواقع ضروری از عینک استفاده شود.
لازم است از نشانه هایی که لازمه مراجعه به پزشک متخصص چشم است، آگاه شد. این نشانه ها عبارتند از: سردرد مزمن، ناراحتی یا درد یا التهاب چشم، اشکالات بینایی مانند نزدیک بینی، از دست دادن دید اطراف، دوربینی، تاردیدن و لکه دار دیدن.
امر مهم در بهداشت چشم، گنجاندن معاینات چشم در برنامه معاینات پزشکی هر شخص است. اگر این امر فراموش شود، ممکن است یک نقص کوچک چشم قبل از آنکه شخص متوجه شود، به نقصی بزرگ و غیرقابل علاج تبدیل شود و حتی به از دست دادن بینایی بینجامد.


 
مشاوره رایگان طب سنتی

مشاوره رایگان

جهت مشاوره رایگان شماره تلفن همراه خود را ثبت نمایید.


1879
1
 
5
دیدگاه ها