اهمیت صبحانه و میان وعده برای دانش آموزان در مدرسه

صبحانه و تغذیه برای مدرسه

فصل بازگشایی مدارس

اول پاییز روز بازگشایی مدارس است. کودکان بعد از سه ماه تعطیلی، دوباره به مدرسه می روند و مشغول درس و تحصیل می شوند. مدرسه رفتن کودکان، والدین آنها را با مسائلی روبه رو می کند. گروهی از این مسائل، مربوط به تغذیه کودک می شوند.
کودک صبح ها دیر از خواب بیدار می شود و میلی به صبحانه خوردن ندارد، چه غذایی به کودک بدهیم تا با خود به مدرسه ببرد؟ چگونه به کودک خود بیاموزیم که چه خوراکی هایی را خریداری کند؟ چه غذایی به کودک بدهیم تا سر حال باشد و به خوبی درس بخواند؟ اینها مسائلی هستند که والدین در رابطه با تغذیه ی کودک و مدرسه با آن روبه رو می باشند. در این قسمت به توضیح این مسائل می پردازیم.

اهمیت وعده صبحانه

می توان گفت که مهمترین وعده ی غذایی، مخصوصا برای کودکانی که به مدرسه می روند، صبحانه است. صبحانه انرژی مورد نیاز بدن کودک را تأمین می کند. کودکی که صبحانه مصرف نکرده است، انرژی کافی برای درس خواندن ندارد. چنین کودکی احساس ضعف و بی حالی می کند. وقتی کودک صبحانه مصرف نکرده است، میزان قند خونش پایین می آید، در نتیجه سلول های مغزی نمی توانند به درستی کار کنند. این کودک، درس ها را به خوبی نمی فهمد و افت تحصیلی پیدا می کند. کودکی که صبحانه نخورده، به دلیل ضعف و دیر فهمیدن درس ها، از کلاس بی زار است و هر لحظه دعا می کند که کلاس تمام شود.
ضرر دیگری که صبحانه نخوردن دارد، آسیب به معده و ایجاد ناراحتی های گوارشی است. خالی بودن معده ی کودک باعث می شود تا اسیدهای معده به دیواره ی آن آسیب برسانند. البته وقتی معده خالی است، شیره ها و اسیدهای معده، کمتر ترشح می شوند ولی فکر کردن به غذا، صحبت کردن در مورد آن، آرزوی خوردن غذا، حالت های هیجانی و غیره باعث ترشحات معده می شود.

صبحانه و تغذیه برای مدرسه

یکی دیگر از مشکلات نخوردن صبحانه، کاهش رشد کودک می باشد. کودکان و نوجوانان در سنی قرار دارند که بدن آنها در حال رشد است. بدن برای رشد نیاز به مواد غذایی دارد. کمبود مواد غذایی و گرسنگی کشیدن، باعث توقف یا کاهش رشد می شود و کودک با نوجوان را با مشکل روبه رو می نماید . فرد بزرگسال اگر مدتی غذا نخورد، لاغر می شود و بعدا می تواند با مصرف غذا، وزن از دست رفته را جبران کند، ولی وقتی کودک یا نوجوان، غذای کمی دریافت کند، قد او کوتاه می ماند، استخوان ها و دستگاه های بدن به خوبی رشد نمی کنند. از آنجا که این گونه رشدها، سن خاصی دارد، اگر بعدها کمبود غذایی جبران شود، کمبود رشد، جبران نمی گردد. به طور مثال شخصی که کوتاه مانده، هر چه قدر هم غذا بخورد، قد بلند نمی شود.
یکی دیگر از مشکلات عدم مصرف صبحانه، خوردن خوراکی های بی فایده یا زیان آور می باشد. وقتی کودک یا نوجوان صبحانه ی کافی نخورده است، در مدرسه گرسنه می شود. او برای رفع گرسنگی به خوردن کیک، کلوچه، نوشابه، پفک، چیپس و غیره روی می آورد. هر چند که بعضی از این مواد، ضرر خاصی ندارند ولی نمی توانند جای صبحانه ی کامل را بگیرند و همه ی نیازهای بدن را برآورند.

مشاوره رایگان

جهت مشاوره رایگان شماره تلفن همراه خود را ثبت نمایید.

گاهی افراد بزرگسال هم مصرف صبحانه را فراموش می کنند و به این وعده ی غذایی مهم اهمیت نمی دهند. آنها می گویند که فرصت کافی با اشتهای لازم را برای خوردن صبحانه ندارند. با اینکه مصرف صبحانه در کودکان اهمیت زیادتری دارد ولی این وعدهی غذایی برای بزرگسالان نیز بسیار ضروری است. خوردن صبحانه ی کامل باعث می شود تا در طول روز با نشاط بیشتر و خستگی کمتر مشغول کار شوید و در برابر ناراحتی ها، مشکلات عصبی و روانی، ناراحتی گوارشی و بیماری ها، مقاوم تر گردید.
به طور خلاصه می توان گفت، اگر می خواهید در کار با تحصیل موفقتر شوید، سلامتی خود را حفظ کنید، رشد خوبی داشته باشید و به بیماری های دستگاه گوارش دچار نشوید، خود و کودکانتان، مصرف صبحانه را فراموش ننمائید.

صبحانه و تغذیه برای مدرسه

دلایل عدم مصرف صبحانه

نداشتن فرصت کافی برای صبحانه خوردن، یکی از دلایل عدم مصرف صبحانه است. عده ای شبها تا دیر وقت بیدار هستند و نمی توانند صبح زود از خواب بیدار شوند. از طرفی صبح باید به مدرسه با کار بروند، این است که فرصت کافی برای آماده کردن و مصرف صبحانه پیدا نمی کنند. اگر جزء این گروه هستید، باید اهمیت مصرف صبحانه را در نظر داشته باشید و طوری برنامه ریزی نمائید تا به مصرف صبحانه برسید.
بی اشتهایی دلیل دیگری است که از خوردن صبحانه جلوگیری می کند. بی اشتهایی ممکن است به علت دیر بیدار شدن وعجله داشتن بوجود بیاید. وقتی شما از خواب بیدار شده اید، بی اشتها می باشید. در صورتی که اگر کمی ورزش کرده و مدتی از بیدار شدن شما بگذرد، اشتهای خود را بدست می آورید. دلیل دیگر بی اشتهایی، خستگی است. وقتی شما خواب کافی نداشته باشید، هر چند که صبح زود بیدار شوید، ممکن است میلی به مصرف غذا نداشته باشید. این موضوع در کودکان اهمیت بیشتری دارد. کودکی که در طول روز فعالیت زیادی داشته و تا نیمه شب درس می خوانده است یا برنامه ی تلویزیون تماشا می کرده، به احتمال زیاد صبح زود، اشتهای چندانی ندارد.
برای رفع بی اشتهایی باید خواب کافی داشته باشید. شبها زود بخوابید و صبحها، حداقل نیم ساعت قبل از مصرف صبحانه بیدار باشید. صبح زود که برای نماز خواندن بیدار می شوید، دیگر نخوابید. بعد از نماز، یک لیوان شیر بنوشید و سپس شروع به ورزش کنید. ورزش صبحگاهی نباید شدید باشد و بهتر است که در فضای آزاد انجام شود. بعد از ورزش، دست و صورت خود را بشوئید و سپس برای خوردن صبحانه آماده شوید.
دلیل بعدی، عادت نداشتن به مصرف صبحانه است. اگر مدت زیادی است که صبحانه مصرف نکرده اید، به این کار عادت ما باید عادت خود را تغییر دهید. در روزهای اول ممکن است کار سختی باشد و حتی اشتهای لازم را نداشته باشید. ابتدا با یک لیوان شیر شروع کنید. در روزهای بعد، کمی غذا مصرف نمائید و اندک اندک میزان صبحانه را اضافه نمائید. این کار را می توانید در مورد کودک خود هم انجام دهید و اندک اندک او را به مصرف صبحانه عادت دهید.
یکی دیگر از دلایل عدم مصرف صبحانه، موجود نبودن غذای مناسب می باشد. بعضی اوقات غذای صبحانه نان و پنیر است. دهان خشک شده صبح، قادر به جویدن نان و پنیر نیست و گلوی نیمه خشک، آمادگی بلعیدن چنین غذایی را ندارد. برای صبحانه خود، غذایی آماده کنید که بتوانید راحتتر آن را مصرف نمائید. تهیه و مصرف یک فنجان آب جوش، قبل از مصرف صبحانه می تواند خشکی دهان و گلو را برطرف کرده و مصرف صبحانه را آسانتر نماید.
دل کندن از رختخواب گرم در صبحهای سرد پاییز و زمستان، مصرف صبحانه را مشکلتر می نماید. در این دو فصل روزها کوتاه است و زمانی که باید صبحانه مصرف شود، هنوز هوا تاریک می باشد. تاریکی هوا و سردی آن باعث می شود تا کودکان دوست نداشته باشند از رختخواب جدا شوند. آنها ترجیح می دهند در رختخواب بمانند و صبحانه نخورند. وقتی آنها را برای مصرف صبحانه صدا می زنید، بهانه می آورند که اشتها ندارند. در این مورد باید کودک خود را وادار کنید تا در ساعت مشخص بیدار شده و رختخواب خود را جمع کند، سپس به ورزش بپردازد. حتی اگر کودک شما بگوید که اشتهایی ندارم، باز هم باید سر ساعت بیدار شود و رختخواب خود را جمع کند. این کار باعث می شود که کودک به بهانه ی بی اشتهایی، سراغ خواب نرود.

صبحانه و تغذیه برای مدرسه

صبحانه در اولین روزهای پاییز

صبحانه خوردن در اولین روزهای پاییز برای بسیاری از کودکان مدرسه ای، کار دشواری است. بعد از سه ماه تعطیلی، اکنون مدرسه ها شروع شده اند. از یک طرف هيجان مدرسه، از طرف دیگر جمع و جور کردن وسایل و از طرفی عادت کردن به تعطیلی و صرف صبحانه در هر زمان که شد، باعث می شود تا کودکان نتوانند به درستی صبحانه مصرف کنند. بهتر است در طول تابستان هم برنامه ی منظمی برای صرف صبحانه داشته باشید. لااقل روزهای آخر تابستان چنین کاری را انجام دهید، تا در اول مهر، مشکلی نداشته باشید. اگر از همین ابتدای سال، صبحانه مصرف نشود، باعث می شود تا این وعده ی غذایی اهمیست خود را از دست بدهد. حتی اگر دیر شده، باز هم کودک باید صبحانه بخورد، سپس به مدرسه برود، همان طور که هر چه قدر وقت تنگ باشد، کودک با لباس خواب به مدرسه نمی رود و حتما لباسهای خود را مرتب می نماید.

خوراکی های مدرسه

بهتر است که کودک در مدرسه میان وعده ی غذایی داشته باشد. این خوراکی را با همراه خود به مدرسه می آورد و با آن را از دکه های مدرسه خریداری می نماید. توجه کنید که این خوراکی، یک میان وعده ی غذایی است و نباید جای وعده ی اصلی غذا را بگیرد. کودک باید در خانه، غذای کاملی به عنوان وعده ی اصلی غذا (صبحانه با ناهار) صرف کند، ولی از آنجایی که نیم روز در مدرسه می ماند، لازم است که در طول این مدت مقداری خوراکی به عنوان میان وعده، مصرف کند.
مصرف میان وعده غذایی باعث می شود تا گرسنگی کودک برطرف شود، همچنین سطح قند خون او بالا بیاید. این موضوع سبب می شود که خستگی کودک بر طرف شده و با آمادگی بهتری درس بخواند. از طرفی کاهش سطح قند خون باعث می شود تا میزان فهم کودک کمتر شود، بنابراین میان وعده به کودک کمک می کند تا درس ها را بهتر بفهمد. این موضوع هیچ ربطی به چاقی، لاغری، قوی و ضعیفی کودک ندارد . حتی کودکان چاق و قوی هم پس از چند ساعت تحصیل، دچار کاهش قند خون می شوند. در حالی که مصرف مقدار کمی خوراکی باعث آزاد شدن ذخایر قندی بدن می شود و قند خون را به سطح مطلوب می رساند.
میوه و آب میوه، بهترین میان وعده هستند، زیرا دارای مقداری قند می باشند. قند میوه ها خوب است و باعث بیماری نمی شود. شکلات، آب نبات، شربت ها و آب میوه های غیر طبیعی هم دارای قند هستند و از این نظر که سطح قند خون را بالا می برند مفیدند ولی دارای ضررهایی می باشند. مثلا مصرف زیاد آنها باعث چاقی، افزایش خطر ابتلا به بیماری قند و فساد دندان ها می گردد. در حالی که قند میوه ها ضرری ندارد. یکی دیگر از خواصی که باعث می شود، میوه ها بهترین خوراکی برای میان وعده ی غذایی باشند، دارا بودن ویتامین ها و مواد معدنی است . میوه ها دارای انواع ویتامین ها و مواد معدنی هستند و این موضوع سبب شده تا مصرف منظم و روازنه ی میوه ها دارای اهمیت فراوانی باشد. بهترین زمان مصرف میوه ها، میان وعده ی غذایی است. از آنجایی که این امکان وجود ندارد که کودک پس از مصرف میان وعده در مدرسه دندان های خود را مسواک بزند ، باید غذایی را مصرف کند که باعث فساد دندانهای او نشود. میوه ها چنین غذایی هستند. مصرف میوه ها حتی می تواند، باعث پاک شدن دندان ها از سایر مواد غذایی شود و باقی ماندن میوه در دهان کمتر از سایر خوراکی ها به دندانها، آسیب می رساند. خاصیت دیگر مصرف میوه به عنوان میان وعده این است که از خوردن سایر خوراکی های غیر مفید مانند پفک، چیپس و ... جلوگیری می کند.
به جای میوه و آب میوه می توان از میوه های خشک هم استفاده کرد. آلبالو خشکه ، کشمش، برگه آلو، برگه ی هلو، خرما و ... می توانند به عنوان میان وعده مصرف شوند. شیر هم می تواند جایگزین میوه ها شود. شیر خواص زیادی دارد و به این دلیل بعضی مواقع از طرف دولت در مدارس ، به کودکان شیر می دهند. البته توجه کنید که تعداد کمی از کودکان به شیر حساسیت دارند یا توانایی هضم آن را ندارند. چنین کودکانی با خوردن شیر دچار ناراحتی، اضطراب، اسهال، دل پیچه، شکم درد و ... می شوند. مصرف شیر برای این کودکان صحیح نیست و آنها باید از میان وعده های دیگر استفاده نمایند .
بستنی، کیک و کلوچه هم از میان وعده های دیگری هستند که کودکان مصرف می نمایند. مصرف این میان وعده ها، خیلی خوب نیست و بهتر است که برای مدت طولانی از این میان وعده ها استفاده نشود . پفک، چیپس، شکلات، آب نبات، نوشابه و ساندویچ، بدترین میان وعده هایی هستند که کودک می تواند مصرف کند. این خوراکی ها علاوه بر آنکه مواد زیادی را در اختیار کودک قرار نمی دهند، دارای ضررهایی هم هستند. به طور مثال پفک دارای نمک فراوان است و باعث می شود تا در آینده کودک به فشار خون مبتلا شود. نوشابه دارای مقدار زیادی گاز است و مصرف آن مخصوصا با معده ی خالی باعث ناراحتی معده می گردد و ...
با توجه به همه ی صحبت هایی که انجام شد، بهتر است که برای میان وعده ی کودک خود، به او میوه یا آب میوه بدهید تا به مدرسه ببرد. با کودک در این مورد صحبت کنید تا او هم متوجه شود که میوه ها و سبزیجات چه اندازه مفید هستند . همچنین با مربیان مدرسه صحبت کنید تا به بچه ها تذکر دهند که چه میان وعده هایی مصرف نمایند. . اگر در مدرسه ی کودک شما دکه فروش مواد غذایی موجود است، از مربیان مدرسه بخواهید تا در آن انواع میوه های خشک، آب میوه، میوه ی تازه بیاورند و به صورت دانه ای بفروشند. این کارها باعث می شود تا کودک شما از مصرف میوه در مدرسه خجالت نکشد، چرا که عده ای از کودکان و نوجوانان مصرف میوه را کاری خجالت آور میداند در حالی که مصرف نوشابه، پفک، و ... را بی اشکال می شمرند. می توانید با کمک انجمن اولیاء و مربیان، طرحی پیاده کنید که در آن از والدین کودکان، مبلغی گرفته و در زنگ های تفریح به همه ی کودکان یک نوع خوراکی مثل یک عدد میوه، یک لیوان آب میوه، شیر و ... داده شود.

صبحانه و تغذیه برای مدرسه

میان وعده ی بزرگترها(دانشجوها و کارمندان)

در قسمت قبلی، مطالبی در مورد میان وعده ی غذایی کودکان بیان شد. در این قسمت بیان می کنیم که بهترین میان وعده برای بزرگترها نیز میوه و آب میوه می باشد. بنابر این ترتیبی دهید تا در محل کار ودرس خود، بتوانید از این خوراکی ها استفاده نمائید.
بعضی ها در وعده های اصلی، غذای کافی نمی خورند و در میان وعده ها، مقداری غذا مصرف می کنند. مثلا صبحانه ی کاملی نمی خورند و همراه خود، نان و پنیر به اداره می برند، تا مصرف نمایند و یا ناهار کاملی مصرف نکرده و عصر ساندویچ می خورند. این کار برای بعضی از افراد مفید است. در بعضی بیماریها، بهتر است که وعده های غذایی را بیشتر کرد و در هر وعده غذایی کمتر مصرف نمود. این افراد بهتر است به همین روش عمل نمایند. افراد عادی، بهتر است که وعده های اصلی غذا را به طور کامل مصرف نمایند و در میان وعده، چیزی مانند میوه، آب میوه، شیر و میوه های خشک صرف نمایند.
هوای سرد فصلهای پاییز و زمستان، باعث می شود تا خیلی از افراد، هنگام کار، چای زیادی بنوشند. چای گرم باعث رفع سرما و خستگی می گردد.
مصرف یکی دو لیوان چای، خوب و مفید است، ولی اگر میزان مصرف چای زیاد شد، باعث ضررهایی می گردد. از آنجایی که همراه چای، قند، شکر، پولکی و یا نبات مصرف می شود، مصرف زیاد چای، باعث بالا رفتن مصرف قندهای ساده می شود و این موضوع سلامتی را به خطر می اندازد.
از طرفی وقتی به میزان زیادی چای مصرف شود، باعث کم شدن جذب آهن می گردد و ایجاد نوعی کم خونی می نماید. عادت به چای یکی دیگر از مشکلات است. افرادی که چای زیادی مصرف می کنند، اگر روزی چای ننوشند، دچار سردرد می شوند و بی حوصله می شوند. بنابراین سعی کنید که بیشتر از دو لیوان چای مصرف نکنید .

برچسب ها:

تغذیه

دستگاه گوارش

کودکان و نوزادان

2283

دیدگاه ها

نام :

ایمیل :

توضیحات :