خواص عالی بادرنجبویه و نحوه و میزان مصرف آن

خواص بادرنجبویه

بادرنجبویه

نام علمی :.Melissa officinalis L
نام خانواده: Lamiaceae
منشاء اصلی این گیاه نواحی دریای مدیترانه، جنوب و مرکز اروپا، آسیای صغیر و ایران می باشد. بادرنجبویه گیاهی چند ساله و علفی است که ارتفاع آن ۳۰ تا ۱۰۰ سانتی متر بوده و گاها به حالت خوابیده و روی زمین و با شاخه های زیاد، دارای برگ های با سطح ناصاف و پهن متقابل و تخم مرغی به رنگ سبز تیره می باشد. ساقه گیاه چهار گوش و گاها کرکدار بوده و در ابتدا انشعابات جزئی داشته اما در منطقه گلدار انشعاب فراوانی دارد. جام گل سفید رنگ و گل ها به شکل دسته های ۳ تا ۶ تایی روی یک دمگل کوتاه در محور برگها قرار دارد. گل ها در قسمت فوقانی گیاه و در ناحیه زاویه برگ ها تشکیل می شوند. میوه فندقه چهار قسمتی و طول آن ۱/۵-۱ میلی متر است. گل های گیاه در خرداد تا اواسط مرداد ظاهر شده و در فواصل مختلف در کنار برگها قرار می گیرند. برداشت محصول از سال دوم شروع می شود. برداشت اول از اواخر فروردین تا اوایل خرداد ماه و برداشت دوم از اواخر تیر تا اوایل مرداد ماه بطول می انجامد.

ترکیبات شیمیایی بادرنجبویه

از مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس می توان به سیترونلال ( ۲۰ تا ۵۰ درصد، سیترال، ژرانیول، لینالول و استات او گنول اشاره کرد. همچنین اسانس بادرنجبویه حاوی مقدار ناچیزی اسید رزماری، اسید فنولیک و فلاونوئید است.

خواص دارویی و درمانی بادرنجبویه

در اسانس بادرنجبویه موادی وجود دارد که باعث تقویت معده شده و از خاصیت آرامبخشی و ضدنفخ برخوردار است. خواصی نظیر ضد افسردگی، معرق، ضد میکروبی، تقویت کننده کبد، ضد تشنج و کاهش ضربان قلب از جمله خواص مهم این گیاه محسوب می شوند. مصرف زیاد از حد اسانس گل حنا یا بادرنجبویه خاصیت خواب آوری ملایمی دارد. این گیاه بصورت روغن، پماد، دمکرده، چای، تنتور، کمپرس و شربت مورد استفاده قرار می گیرد. بادرنجبویه جهت دردهای عصبی، تپش های قلب حاصل از اضطراب، بیخوابی و میگرن های مرتبط با تنش مناسب است.

طرز مصرف بادرنجبویه

دم کرده بادرنجبویه (۵ الی ۲۵ گرم گیاه در یک لیتر آبجوش) برای اختلالات معده، تهوع، درد شکم و تسکین حالات عصبی و در برونشیت بعنوان خلط آور مورد استفاده قرار می گیرد. کمیسیون E مصرف میزان 1 الی 4 گرم گیاه خشک را بعنوان دمنوش چند بار در روز توصیه کرده است. در ارائه شده بوسیله ۲ BHC تا ۴ گرم بعنوان دمنوش، ۲ تا ۶ میلی گرم تنتور یا ۲ تا ۴ میلی لیتر عصاره مایع می باشد. مصرف زیاد از حد بادرنجبویه حتى ۲ گرم در صبح ناشتا باعث مسمومیت شده و فشار خون را کاهش داده و عوارض شدیدی ایجاد می کند. از اسانس این گیاه در صنایع داروسازی، غذایی، صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مواد موثره بادرنجبویه به همراه مواد موثره سنبل الطیب اثر درمانی یکدیگر را تشدید می کند.